Drinken in de middag, dat was ‘pas écht alcoholistengedrag’. En om ook dat nog voor zichzelf goed te praten, zette Loïs Bisschop (34) Gooische Vrouwen op. ‘Daar waren ze de hele dag aan het drinken, dus dan voelde ik me veel minder schuldig. Totdat op mijn 28e het besef kwam: ik ben verslaafd. Ik kan er niet mee omgaan.’
Ze kwam er relatief vroeg achter dat het drankgedrag in haar studententijd verder ging dan een keer de grens opzoeken, of daar misschien wel overheen gaan. ‘Dat was lastig voor mij, omdat het zo sociaal geaccepteerd is. Iedereen drinkt. Dus waarom zou ik verslaafd zijn als de rest ook drinkt en dat niet is? In mijn hoofd paste dat plaatje niet, en al helemaal niet omdat ik pas 28 was.’
Dat een verslaving niet is uit te drukken in aantallen glazen of promillages, maakte het voor de toenmalige studente aan de Hogeschool van Amsterdam des te lastiger. ‘Het is niet zo dat je alleen verslaafd bent als je van ’s ochtends vroeg tot ’s avonds laat pure wodka drinkt. Er waren ook dagen dat ik niets dronk. En als ik in aantallen praat, wéét ik dat mensen denken: “Daar zit ik onder, dus ik ben veilig.”’
Lex Lemmers, sociaal psycholoog bij het Trimbos Instituut, bevestigt dat. “Het gaat niet alleen om aantallen, maar ook om de plek die alcohol in je leven heeft. Dát is wat een verslaving kenmerkt: als alcohol een centrale plek in je leven heeft, als al het andere eromheen minder belangrijk wordt. Een ander element is de hunkering, die kan heel heftig zijn. Ja, óók als je vanavond zin hebt in een wijntje, behoor je tot een risicogroep. Iédereen die regelmatig alcohol drinkt, moet zich zorgen maken. Dat is het vervelende van het spul, het sluipt er geleidelijk in. Lois is er op tijd achter gekomen, dat is heel knap.’
‘Ik ben verslaafd’
Op een dag liep Loïs door de Wibautstraat in Amsterdam toen het besef ineens als een bom insloeg. ‘Ik stortte in, midden op straat. Ik kon niet meer tegen mezelf liegen, mijn lijf wilde niet meer. Ik keek naar de lucht en dacht: ik ben verslaafd, ik heb een alcoholprobleem. Vandaar dat ik er niet mee kan omgaan.’
Dat was zes jaar geleden. Sindsdien is ze nuchter. ‘Het was een gigantische strijd, die ik vergelijk met een magneet. Alcohol was zo makkelijk te koop. Op terrassen, in supermarkten, overal. Mijn drugs waren – zo voelde het toen – legaal te verkrijgen.’
Niet alleen de verkrijgbaarheid van alcohol, ook de reacties van mensen om haar heen, hielpen Loïs niet in haar weg naar nuchterheid. ‘Ik denk dat ik 90 procent van mijn vrienden ben kwijtgeraakt. Dat is dubbel, want met kwijtraken bedoel ik ook dat ik erachter ben gekomen wie mijn werkelijke vrienden waren. Maar ik merkte wel dat in mijn studententijd heel veel vriendschappen gebaseerd waren op gezellig samen drinken. En als dat aspect wegvalt, moet je maar kijken wat er overblijft. Ik vond dat een pittige bijkomstigheid van het herstel. Ik denk dat alcohol onder studenten en jongeren een ongelooflijk bindmiddel is, dat we erg romantiseren. Daarvan mogen we ook weleens de andere kant laten zien.’
Loïs schreef een boek over haar alcoholverslaving, Ik ben Loïs en ik drink niet meer (te bestellen via bol.com). Het boek winnen? Dat kan ook! Trajectum verloot twee exemplaren. Stuur een mailtje naar trajectum@hu.nl om kans te maken.
Meer hierover? Beluister dan onze nieuwe podcast Maakt Kennis
Een primeur voor Trajectum: wij maakten een podcast over alcohol en studenten. Die is nu al hier te beluisteren en later ook via andere podcast-kanalen!
In de podcast Maakt Kennis zoeken wij de antwoorden op verschillende populairwetenschappelijke vragen. In de eerste aflevering kijken we naar het gebruik van alcohol onder studenten. Waar komt het idee dat alcohol en gezelligheid bij elkaar horen vandaan? Waarom moeten we ons verantwoorden wanneer we ervoor kiezen om geen alcohol te drinken? En hoe schadelijk is dat?
De redactie van Trajectum ging hierover in gesprek met Loïs Bisschop, Lex Lemmers – sociaal psycholoog bij het Trimbos-instituut – en Reint Jan Renes. Reint Jan is lector bij de HU en gedragswetenschapper.
