Kort

Windesheim moet bezuinigen, banen gaan verdwijnen

Hogeschool Windesheim moet de komende jaren zeker twintig miljoen euro bezuinigen. In 2025 staat een bezuiniging van tien miljoen op de agenda en in 2026 nog eens tien miljoen. Volgens bestuursvoorzitter Inge Grimm gaan studenten daar niets van merken, zegt ze tegen De Stentor.

Een deel van het geld wil de instelling besparen door minder studiereizen en evenementen te organiseren. Ook gaat het mes in het aantal banen. Daarbij gaan geen gedwongen ontslagen vallen. Wel wil Windesheim minder externe krachten inhuren en minder snel contracten verlengen. Al met al gaat het om ’tientallen’ fte’s, vertelt de bestuursvoorzitter.

De bezuinigingen zijn volgens de bestuursvoorzitter nodig door het besluit van het vorige kabinet om hogescholen minder geld per student te geven. Ook merken ze bij Windesheim de gevolgen van demografische krimp en neemt het aantal doorstromers vanuit het mbo af. De precieze gevolgen van de bezuinigingen door het kabinet-Schoof zijn nog onduidelijk.

Geen ChatGPT als je voor NWO werkt

Bij de verdeling van onderzoeksgeld mogen beoordelaars en medewerkers géén gebruik maken van AI-programma’s als ChatGPT en Perplexity. Dat staat in een nieuwe richtlijn van onderzoeksfinancier NWO.

Vorig jaar trok de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) alvast een streep in het zand: jury’s, referenten en commissieleden mochten voorlopig geen generatieve AI gebruiken. Dit verbod is nu definitief.

Aanvragers van onderzoekssubsidie mogen nog wel gebruik maken van ChatGPT en andere programma’s, als ze zich maar bewust zijn van de risico’s hiervan – zoals ingesleten vooroordelen en plagiaat. Wees vooral transparant, is het advies.

Daarnaast mogen eigen medewerkers ook gebruik maken van generatieve AI in het werk, maar alleen als een programma door de eigen organisatie is goedgekeurd. Dat geldt tot nog toe alleen voor DeepL, een vertaalapplicatie.

LSVb: ‘Umc’s proberen stagevergoeding te ontlopen’

Volgens studentenbond LSVb proberen universitair medische centra onder de verplichte stagevergoeding uit de komen. De cao van universitair medische centra geeft studenten recht op meer dan vierhonderd euro stagevergoeding per maand. Die cao is sinds begin vorig jaar ingegaan, maar de LSVb stelt dat umc’s zich hier niet aan houden en startte een petitie.

Wanneer iets als een stage geldt, is niet altijd duidelijk. De federatie van universitair medische centra (NFU) stelt voor om geen stagevergoeding te betalen aan studenten die een praktijkopdracht doen, omdat die alleen ‘lerend’ zijn, en niet ‘werkend lerend’.

Eerder berichtte de LSVb dat ook hbo verpleegkundestudenten geen stagevergoeding zouden krijgen, maar dat klopt niet, meldt het Hoger Onderwijs Persburea (HOP).

Kabinet start nieuwe campagne tegen lerarentekort

Vandaag start de grootste campagne ooit over werken in het onderwijs. Met online video’s, radiospotjes en een website wil het Ministerie van Onderwijs en Wetenschap zowel studiekiezers als zij-instromers enthousiast maken voor het vak. In het primair onderwijs is er een tekort van 8,1 procent (7700 fte’s) en in het voortgezet onderwijs 5,1 procent (3800 fte’s).

De campagne legt nadruk op het onderwijs als een vak met ‘betekenisgeving, ontwikkelmogelijkheden en een serieus salaris.’ Zo wordt het salaris van leraren vaak onderschat, maar blijkt dat je als leraar gemiddeld bruto rond de 6.100 euro per maand verdient. Ook blijkt dat 95 procent van de leraren tevreden is met hun vak. In de campagne wordt benadrukt dat het soms hard werken is, maar dat docenten wel het verschil kunnen maken voor leerlingen en studenten.

Israëlische universiteiten dreigen met rechtszaak over boycot

De Hebrew University neemt het Nederlandse onderzoeksinstituut NIAS op de korrel omdat het niet langer wil samenwerken met Israël. ‘Discriminatie’, zegt de Hebrew University.

De academische wereld worstelt met de vraag of je, gezien de oorlog in Gaza, nog kunt samenwerken met Israëlische instellingen. Het NIAS (Netherlands Institute for Advanced Study, onderdeel van de KNAW) vindt van niet. De Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen steunt het NIAS.  

Dat is discriminatie, zegt de rector van de Hebrew University in dagblad NRC. De Israëlische vereniging van universiteiten is het daarmee eens en heeft in Brussel een advocaat in de arm genomen om zich tegen de beslissing te verzetten. De juridische dreiging noemt de directeur van het NIAS een vorm van ‘intimidatie’.

Stafleden van het NIAS reizen sinds vorig jaar niet meer naar Israël. Wel blijven individuele Israëlische onderzoekers welkom, zegt het NIAS. De Hebrew University is een van de oudste universiteiten van het land. Volgens activisten hebben vrijwel alle Nederlandse universiteiten er banden mee.

Geen discriminatie: ook Nederlanders gescreend voor kennisveiligheid

Niet alleen studenten en onderzoekers van buiten Europa worden straks onderworpen aan een screening voor ‘gevoelige’ vakgebieden. Ook Nederlanders moeten eraan geloven, schrijft onderwijsminister Eppo Bruins. 

Het heeft voor- en nadelen, meent Bruins. Kwaadwillende studenten en onderzoekers kunnen bijvoorbeeld niet zomaar de screening ontduiken als ze ergens in een Europees land een verblijfsvergunning hebben verkregen.  Maar de screening zelf zal verfijnder moeten worden, zodat ‘niet meer automatisch hele vakgroepen en afdelingen onder de reikwijdte van het wetsvoorstel gaan vallen’. Hij kan plaatsvinden op het niveau van projecten en onderzoekslijnen, ziet de minister voor zich.

Bruins’ planning is om het wetsvoorstel in de eerste helft van 2025 online te zetten voor een internetconsultatie. Daarna moet het door de Tweede en Eerste Kamer.

 Wetenschapsgenootschap KNAW (waarvan oud-minister Dijkgraaf ooit president was) waarschuwde tegen het uitgebreid screenen van wetenschappers. Het zou schijnveiligheid bieden en de internationale kennisuitwisseling remmen.

Studenten op Ravellaan 96 willen hun flat niet uit

180 bewoners van Ravellaan 96 staan vanaf mei 2025 op straat, maar dat willen ze absoluut niet. Daarom komen ze in actie met een petitie en gaan ze hun eisen op 29 januari overhandigen bij het gemeentehuis.

Die gemeente gaat vooralsnog niet op de eisen in. Het pand is van woningcorporatie Utrecht en de verhuurvergunning loopt in mei af. Als de studenten blijven zitten, hebben ze recht op huurbescherming. Maar de bedoeling is nog steeds dat het pand over twee tot vijf jaar wordt gesloopt. En dus biedt Socius nieuwe studenten nieuwe, tijdelijke huurcontracten.

De huidige bewoners noemen het ‘een ramp’. Er staat nu namelijk een bloeiende woongemeenschap en die wordt kapotgemaakt. Ze hopen dat er alsnog een oplossing komt zodat ze er kunnen blijven wonen.

Geld onderweg voor pechgeneratiestudenten

Binnen zeven weken ontvangen de eerste ‘pechgeneratiestudenten’ een financiële compensatie voor de periode waarin zij onder het leenstelsel hebben gestudeerd. DUO is op donderdag 9 januari begonnen met het versturen van berichten hierover. Zodra je inlogt op je DUO-account, kun je zien hoe hoog jouw compensatie is. Elke student die onder het leenstelsel viel, ontvangt 34,17 euro voor iedere maand dat hij gestudeerd heeft. Voor een vierjarige bachelor komt dit neer op een bedrag van 1.640 euro.

De compensatie wordt pas uitgekeerd nadat je bent afgestudeerd. Het bedrag wordt eerst verrekend met je eventuele studieschuld. Als de compensatie hoger is dan de schuld, wordt het resterende bedrag op je rekening gestort.

Lees ook: Rekentool voor pechgeneratie: hoeveel compensatie krijg jij?

‘HU aantrekkelijk doelwit voor cyberaanvallen’

Oud-AIVD’er Eric Schouten zegt tegen het AD dat de Universiteit Utrecht en de Hogeschool Utrecht aantrekkelijke doelwitten zijn voor hackers en spionnen. Schouten, tevens directeur van het veiligheidsbedrijf Dyami, stelt dat data van universiteiten en hogescholen een goudmijn vormen voor criminelen.

Volgens Schouten is Utrecht interessant voor cyberaanvallen vanwege de bron van medische kennis. Hij wijst daarbij op de vele medische start-ups die in Utrecht actief zijn.

In het artikel reageert de HU dat het verbeteringen heeft doorgevoerd, waaronder een intensievere monitoring van de IT-omgeving. ‘Hierdoor worden verdachte situaties sneller ontdekt, zodat we sneller kunnen ingrijpen om een mogelijke aanval te voorkomen en/of eventuele schade zoveel mogelijk te beperken,’ aldus de HU.

Ook Avans Hogeschool zet bindend studieadvies overboord

Opnieuw doet een grote hogeschool het bindend studieadvies in de ban. Avans stuurt eerstejaars studenten niet langer weg als ze te weinig studiepunten halen. Het volgt hiermee Hogeschool Rotterdam, Zuyd Hogeschool, Fontys en de Groningse Hanze.

Studenten die echt heel weinig punten halen, kunnen het eerste jaar opnieuw doen bij Avans. De instelling hoopt dat een ‘doorstroomnorm’ de motivatie en het welzijn van studenten bevordert. Met een bsa voelt de opleiding soms ‘meer als een verplichting.’

Voorstanders zien het bsa als een belangrijke stok achter de deur tegen studievertraging, maar critici wijzen op de oplopende prestatiedruk bij studenten. Eppo Bruins uitte zich vijf jaar geleden nog kritisch over de prestatiedruk onder studenten. Maar als minister van Onderwijs kan hij niet veel doen: in het hoofdlijnenakkoord is afgesproken dat het bindend studieadvies voor het hbo en wo niet wordt versoepeld.

Het mág alleen wel. Uiteindelijk gaan universiteiten en hogescholen daar zelf over.

Ook dinsdag nog geen onderwijs aan TU Eindhoven

Het onderwijs van de TU Eindhoven ligt nog altijd stil, meldt de universiteit. Zondag haalde de universiteit het netwerk uit de lucht vanwege een cyberaanval. Er is geen aanwijzing dat hackers data hebben gestolen, maar het onderzoek loopt nog.

Gisteren werd verwacht dat het onderwijs vandaag weer kon begonnen, maar toch klinkt ook nu het advies om thuis te blijven. De TU wil de systemen stapsgewijs weer online brengen.

Het doel van de aanval is nog niet duidelijk. Het kan spionage zijn: een technische universiteit heeft allerlei data in huis die een commerciële of militaire toepassing kunnen krijgen. Een andere optie is gijzeling, waarbij hackers kijken of ze bestanden kunnen versleutelen in ruil voor losgeld.

Nationale Studenten Enquête 2025 van start  

Van 13 januari tot en met 9 maart 2025 kunnen studenten in het hoger onderwijs de Nationale Studenten Enquête (NSE) invullen. Ook studenten van de HU ontvangen deze week weer een persoonlijke link in hun studentenmail. (En zo niet, dan kunnen ze die laten opsturen via deze link.) 

De Nationale Studenten Enquête is een landelijk tevredenheidsonderzoek waarin studenten hun mening geven over hun hbo- of wo-opleiding en onderwijsinstelling. De resultaten ervan worden onder andere gebruikt bij studiekeuzevoorlichting en op de website Studiekeuze123.nl. Ook kunnen universiteiten en hogescholen de resultaten benutten voor het verbeteren van het onderwijs. 

Afgelopen mei bleek uit de NSE dat HU-studenten even tevreden waren met de HU als vorig jaar. Hogeschool Utrecht scoort binnen de meeste categorieën iets lager dan het landelijk gemiddelde. De collegevoorzitter zei daarover: ‘We kunnen veel leren van die resultaten.’