Dertig uur zonder slaap. Voor de meeste studenten waarschijnlijk al pittig. En die dan nog vullen met een radio-uitzending. Hoe kan je zo lang achter elkaar praten? Hoe blijf je wakker? En waarom zou je het willen?
Guido, Dewyn en Didi maakten afgelopen weekend een marathon-uitzending van 24 uur lang live radio voor ZFM Zoetermeer. Het doel? Aandacht vragen en geld ophalen voor laaggeletterdheid. In Nederland hebben ongeveer 1 op de 5 mensen van zestien jaar en ouder moeite met lezen, schrijven en/of rekenen.
Gered door dartbord
Hoe hielden jullie het vol wakker te blijven?
Guido: ‘Je raakt je tijdsbesef kwijt, interviews leken voor m’n gevoel korter geleden dan ze waren. Je kijkt naar de klok maar het voelt anders. We hadden geen cafeïne nodig, maar hebben Dubbel Friss en water gedronken. Niemand is even weggezakt. En verder werd het al om 6 uur ‘s ochtends licht, dus dan heb je het gevoel dat een nieuwe dag is begonnen. We hebben toen een nieuw shirtje aangetrokken. Het dartbord is onze redding geweest, we hebben veel challenges gedaan.’
Wat hielden die in?
Dewyn: ‘Een boek van honderd pagina’s in drie uur lezen, het QWERTY-toetsenbord uit je hoofd leren, of iets in het Russisch spellen. Allemaal best wel taalgerelateerd dus. Met het dartbord bepaalden we, afhankelijk van wat iemand gooide, wat hij moest doen. We probeerden voor onze luisteraars een goede mix van informatie en vermaak te leveren. We begonnen met info over die laaggeletterdheid en daarna kwamen de spelletjes en de muziek. Waar moet je het ook om 2:15 over hebben?’
Hoe zijn jullie op het idee gekomen?
Dewyn: ‘Een hele lange uitzending maken leek ons altijd al tof. Omdat we wisten dat jongeren steeds minder lezen, kwamen we uiteindelijk bij de Stichting Lezen en Schrijven en bij dit onderwerp terecht.’
Hoe hebben jullie je voorbereid?
Guido: ‘We zijn ons in het onderwerp gaan verdiepen en hebben verschillende gasten uitgenodigd, zoals artiesten voor de afwisseling tussen informatie en entertainment, een adviseur van de Stichting Lezen en Schrijven en een wethouder.’
Laaggeletterdheid: verborgen probleem
Hebben jullie geprobeerd een laaggeletterd iemand zelf bij de uitzending te betrekken?
Guido: ‘Dat bleek heel lastig. Laaggeletterden zijn vanwege schaamte niet snel bereid om daarvoor uit te komen. Hoe wijdverbreid het probleem is, vooral ook in Zoetermeer hebben we ons hierdoor gerealiseerd. Laaggeletterden kunnen ook weer te maken hebben met schuldenproblematiek of problemen met geldzaken en komen daardoor moeilijker mee in de samenleving.’
Is er iets speciaals dat jullie in je uitzending wilden zeggen?
Dewyn: ‘Michael Halve, adviseur van Stichting Lezen & Schrijven, verwoordde het mooi: er zijn 1 op de 5 Nederlanders met hooikoorts, dat weet je vaak niet en dat kun je niet merken en zo is het ook met laaggeletterdheid. Mensen verzinnen een smoes in een restaurant als ze de menukaart niet kunnen lezen, door te zeggen dat ze hun bril zijn vergeten. Je verwacht het niet, maar 50 procent van de laaggeletterde mensen is hier geboren. Je hoeft je niet te schamen. Je kunt gewoon aan de bel trekken en dan is er hulp voor je.’
