Zondag organiseert Trajectum samen met Studium Generale en Culturele Zondagen de Battle of Generations, waarbij drie duo's (steeds jong & oud) met elkaar in debat gaan. In het eerste thema Ga toch protesteren! interviewde journalist Jasmijn Fermie debaters Roel van Duijn (oprichter Provo) en Sywert van der Lienden (G500) met de vraag: zijn we uitgeprotesteerd?
De straten zijn de afgelopen dertig jaar – afgezien van de Scholierenprotesten en Occupy – verdacht leeg. Protestacties vinden tegenwoordig niet of nauwelijks meer plaats. Op de website van de Tweede Kamer wordt genoemd dat idealistische organisaties en actiegroepen de afgelopen eeuw een belangrijke rol hebben gespeeld in de democratie. Trajectum voelde twee generaties activisten aan de tand: de oud-politicus en activist Roel van Duijn (69) en G500-oprichter Sywert van Lienden (22). Wat vinden zij er van dat Nederlanders hun lakens vandaag liever gebruiken als beddengoed?
Sywert van Lienden, in het verleden heb jij met LAKS de Scholierenprotesten georganiseerd. Zou je dat met de G500 weer doen?
Niet zo snel. Ik ben na LAKS mijn geloof in grote demonstraties een beetje kwijtgeraakt, omdat we merkten dat een politicus zich daar helemaal niks van aan hoefde te trekken. Politici kwamen vaak niet eens opdagen om te luisteren naar wat we te zeggen hadden. Het demonstreren en opkomen voor de belangen van de scholieren verschafte ons slechts legitimiteit om vervolgens politiek te neuzelen
Is protesteren volgens jou een achterhaalde bezigheid?
‘Het is niet zo dat ik een grote demonstratie zou afwijzen, maar soms zijn er effectievere middelen. Ik houd er rekening mee dat we in een mediarealiteit leven. De mobiliserende kracht is tegenwoordig te vinden in zowel sociale – als traditionele media. Toen ik scholier was, begon het sociale mediatijdperk nog maar net. Hyves was net opgericht, en YouTube was vooral groot in Amerika. Maar je kon er in Nederland al echt wat mee bereiken. Zo konden scholieren in Oss met scholieren in Groningen communiceren en allerlei ludieke acties organiseren: een voorbeeld van die mobiliserende kracht. Je kunt in deze tijd niet meer zonder media je boodschap naar voren dringen. Om op de politieke agenda te raken moet je met anderen concurreren op een slimme en mediagenieke manier.’
Roel van Duijn, ben je het er met eens dat er soms effectievere middelen zijn dan protestacties op straat?
‘Naar mijn mening helpen demonstraties wel. Ze veroorzaken publiciteit, het bevordert groepsvorming en onderlinge banden worden versterkt. Online demonstreren is niet zo effectief als demonstreren in levende lijve: als je jouw fysieke lijf inzet voor een topic of een kwestie, dan maakt dat veel meer indruk!’
Je hebt zelf veel ervaring met demonstreren. Kun je dan ook antwoord geven op de vraag waarom jongeren vandaag de dag minder de straat op gaan?
‘We komen nu in een gevaarlijk generalisatiegebied, want er zijn heel veel verschillende soorten jongeren. Ik denk echter dat de meerderheid van de jongelui weinig blijk geeft van opstandigheid tegenover de bestaande orde. Dat komt doordat Nederland een behoorlijk mooi land is met veel mogelijkheden om je te ontplooien, plezier te hebben en gelukkig te zijn. Jongeren hebben tegenwoordig niet de behoefte om verder te kijken dan hun neus lang is, of om zich druk te maken over het klimaatprobleem. Dat soort problemen is voor hen zo ver weg.,,’
Was dat vroeger dan anders?
‘Vroeger waren er meer concrete aanleidingen om te protesteren. Je mocht bijvoorbeeld niet de straat op om te demonstreren en je mocht geen happenings houden of tijdschriften uitgeven. Dan kwamen de politie een huiszoeking doen. Dat zou nu niet meer gebeuren.’
Is het erg dat mensen niet meer demonstreren?
Sywert van Lienden: ‘We moeten ons in ieder geval zorgen maken over de maatschappij en de democratie. Als ik zie hoe weinig jongeren maatschappelijk betrokken zijn en als ik kijk naar het korte termijn gehijg en geschreeuw van partijen… Het zou goed zijn als de fundamenten van de basis waarop wij leven ter discussie komen te staan. Neem bijvoorbeeld de solidariteit tussen generaties of de manier waarop we met elkaar omgaan en voor elkaar willen zorgen. Die fundamenten dreigen vermorzeld te worden, doordat de democratie eigenlijk zo weinig voorstelt. Mensen verkijken zich op democratie: het is helemaal niet zo vanzelfsprekend als bijvoorbeeld natuurkundige wetten. Democratie is mensenwerk. Momenteel ontbreken de mensen om dat werk uit te voeren!’
Sywert van Lienden (22)
Beroep: Student/ Politiek Activist/ Grass Roots Lobbyist
Motto: ‘If you can’t beat them, join them’
Mening over Occupy: Politiek gaat vaak over het uitdragen van een belang, iets wat Occupy niet deed.
Wie moet er demonstreren?: Iedereen moet dat doen.
Favoriet boek: Freedom (J. Franzen)
Roel van Duijn (69)
Beroep: Beroepsrevolutionair/ Oud-politicus / Politiek Activist/ Liefdesdokter
Motto: ‘In verzet vind je jezelf’
Mening over Occupy: Ze vluchtten weg in een utopisme waar je uiteindelijk niets aan hebt.
Wie moet er demonstreren? Het ‘provotariaat’: dat zijn jongeren die ongebonden en bereid zijn om te provoceren.
Favoriet boek: Diepvriesfiguur (R. van Duijn), Kropotkin’s Herinnering van een revolutionair en Lady Chatterley’s Lover van D.H. Lawrence.
Morgen het tweede deel in deze serie: Cisca Dresselhuys (Opzij) versus Hadjar Benmiloud (Spunk) over het battle-thema Alles moet leuk zijn!
Roel van Duijn en Sywert van Lienden discussiëren verder over dit thema tijdens de Battle of Generations aanstaande zondag 28 oktober in de Winkel van Sinkel als onderdeel van de Culturele Zondag Jong, Jonger, Jongst. De toegang is gratis.
