HBO-raadvoorzitter Thom de Graaf is mordicus tegen de invoering van een leenstelsel, maar D66, de partij die hij in de Eerste Kamer vertegenwoordigt, is in beginsel vóór. Zijn stem kan straks de doorslag geven.
Het wordt nog niet eenvoudig voor het kabinet om de basisbeurs af te schaffen. In de Tweede Kamer hebben VVD en PvdA een ruime meerderheid, maar in de senaat bezetten ze slechts dertig van de 75 zetels.
Dat wordt zoeken naar acht oppositiestemmen. CDA, PVV en SP vallen alvast af, want zij verwerpen het leenstelsel. GroenLinks doet alleen mee als studenten er wat voor terugzien, waaronder een fors lager collegegeld en een hogere aanvullende beurs. Maar dat zit er even niet in.
Ook van de Partij voor de Dieren is geen steun te verwachten en de ChristenUnie ziet nog liever een langstudeerboete dan een leenstelsel; die ziet de bui al hangen voor de grote gezinnen in haar achterban.
Dan de allerkleinste fracties: SGP geeft mogelijk zijn zegen, want de staatskundig-gereformeerden steunen de zittende regering bijna altijd. En wie weet gaan 50plus en de Onafhankelijke Senaatsfractie ook mee. Maar dan zitten we nog maar op 33 senaatszetels.
Welke partij heeft dan de sleutel in handen? Dat is D66. Die partij heeft vijf zetels in de Eerste Kamer en kan het kabinet aan een nipte meerderheid van 38 zetels helpen. Grote vraag is of dat ook gaat gebeuren.
D66 vindt dat er meer geld naar hoger onderwijs moet, terwijl de opbrengst van het leenstelsel in de huidige plannen helemaal verdwijnt in het primair en voortgezet onderwijs en het mbo. Er gaat alleen nog honderd miljoen naar fundamenteel onderzoek, maar wat heb je daaraan als je hbo-student bent? De steun van D66 is dus twijfelachtig.
Maar stel dat D66 de plannen toch gaat steunen, wat zal Thom de Graaf dan doen? Alles hangt dan van hem af: als hij tegen stemt gaat het feest niet door.
De Graaf wil er niet op vooruitlopen. Zijn uitspraken over het leenstelsel doet hij als voorzitter van de HBO-raad, laat hij via zijn woordvoerder weten. De senaatsfractie van D66 heeft nog geen standpunt ingenomen.
Dus het blijft spannend: zegt senator De Graaf straks ja of nee tegen het leenstelsel?
