Er is veel over gespeculeerd, maar de crisis heeft waarschijnlijk geen invloed gehad op de groei van het aantal studenten in het hoger onderwijs. Het ministerie liet uitzoeken waar het dan wel aan lag.
De aanwas van studenten was dit jaar groter dan gewoonlijk. Prominente bestuurders, waaronder de Utrechtse voorzitter Yvonne van Rooy, opperden in de aanloop naar het studiejaar dat dit misschien aan de crisis zou liggen. Onderzoekers van Research voor Beleid komen tot een andere conclusie.
Ouderejaars studeren nog even snel af als anders, blijkt uit het onderzoek, dus de instellingen hebben geen last van treuzelende studenten die liever blijven studeren dan de arbeidsmarkt op te gaan. Na hun examen nemen havisten en vwo’ers iets minder vaak een jaartje vrijaf, maar met de crisis lijkt dat weinig te maken te hebben: ze doen dit nog altijd even vaak als een paar jaar geleden toen er nog geen crisis was. Het economische tij heeft dus geen aantoonbaar effect op de toename, concluderen de onderzoekers.
Hun rapport was al begin maart af, maar wordt pas deze week naar de Tweede Kamer gestuurd. De rapporteurs zoeken ook verklaringen voor de groei van eerstejaars, die toch opmerkelijk is.
Deels is het een kwestie van demografie: er was rond 1990 een geboortegolfje en dus waren er meer jongeren om naar het hoger onderwijs te gaan. Bovendien gaat al jaren een steeds groter deel van de jongeren studeren. Ook gaan iets meer hbo-studenten na hun afstuderen verder aan de universiteit, waardoor ze opnieuw meetellen in de instroomcijfers.
De groei is niet gelijk verdeeld over de onderwijsgebieden. In het hbo kent het sociaal-agogisch onderwijs de sterkste stijging, schrijven de onderzoekers. Er zijn ook meer deeltijders in het hbo. In het wo profiteren vooral de universitaire lerarenopleidingen, landbouw en economie. In een enquête ontkennen de meeste studenten een verband tussen hun keuzes en de economische crisis.
Aangezien het aantal eerstejaars sterk steeg, zullen de effecten nog enkele jaren voelbaar blijven, menen de onderzoekers. ‘Dit leidt dit er wellicht toe dat de ramingen voor de komende jaren naar boven moeten worden bijgesteld.’