Hoe breng je wetenschap naar het grote publiek? Met festivals natuurlijk. Erwin Maas doet dat, met het Betweter Festival voor volwassenen en het Weekend van de Wetenschap voor kinderen.
Maas is betrokken bij beide festivals, onder meer als programmeur en trainer.
Waar kijk je het meest naar uit?
‘Naar journalist Simon van Teutem, die schreef over hoe talentvolle studenten zich de consultancywereld in laten zuigen. Hij gaat op het Betweter Festival in gesprek met Scott Douglas over de vraag hoe we die aanzuigende werking kunnen voorkomen. En ook hoe we kunnen zorgen dat studenten zich wél gaan inzetten voor de goede zaak.
Ook het gesprek tussen hoogleraar Beatrice de Graaf en journalist Huib Modderkolk wordt boeiend. Het gaat over de schaduwoorlog die er nu woedt, met Rusland als grote speler. Tijdens Weekend van de Wetenschap ga ik zeker kijken naar de Lego-workshop, waar kinderen een tuin bouwen en we onderzoeken of samenwerken ook leidt tot socialer gedrag.’
Hoe komt het dat de evenementen zo aanslaan?
‘De nadruk ligt niet op luisteren, maar op doen. Bij Betweter kun je bijvoorbeeld meedoen aan live wetenschappelijke experimenten en zijn er tientallen interactieve kunstinstallaties waar je als bezoeker bijna niet omheen kunt.’
Zijn jullie streng in welke wetenschappers je uitnodigt?
‘Een geniale wetenschapper die geen boeiende spreker is, zou ik niet snel uitnodigen. We helpen ze overigens uitvoerig bij het maken van hun presentatie. Zoals een training waarin ze leren hun doelgroep aan te spreken. Daarin letten we op toon, spanningsboog en interactie met het publiek. Je kunt veel doen in zo’n training, maar geen X-Factor bij iemand tevoorschijn toveren.’
Is het ook jullie doel om groepen te bereiken die wantrouwend tegenover de wetenschap staan?
‘We hebben niet de illusie dat we er voor iedereen zijn. Er is een bepaald instapniveau en dat zal sommigen afschrikken. Maar we kunnen de afstand wel zo klein mogelijk maken voor degenen die in potentie in ons geïnteresseerd zijn. Zo geven we voor het Betweter Festival vrijkaarten aan buurthuizen en rijden er voor Weekend van de Wetenschap gratis bussen om kinderen en hun ouders naar het Science Park te brengen, die er normaal gesproken niet zo snel zouden komen. ’
Waarom is dit soort festivals belangrijk?
‘Om de dialoog tussen onderzoekers en samenleving gaande te houden. Er is behoefte aan plaatsen om met elkaar in gesprek kunnen gaan over de belangrijke vragen van onze tijd. En dat zijn er nogal wat.’
Het Betweter Festival is dit jaar voor de achtste keer en duurt één dag: op vrijdag 26 september in TivoliVredenburg, Utrecht. Het brengt wetenschap, kunst, muziek en film. Met onder andere Beatrice de Graaf, Huib Modderkolk, Elmer, Meral Polat en Simon van Teutem. Bezoekers kunnen genieten van live wetenschappelijk onderzoek, interactieve installaties en performances. Het is een coproductie van Hogeschool Utrecht, Universiteit Utrecht, het UMC, de HKU, en de Universiteit voor Humanistiek. Tickets zijn te koop via betweterfestival.nl.
Het Weekend van de Wetenschap vindt voor de negentiende keer plaats, dit jaar in heel Nederland op zaterdag 4 en zondag 5 oktober. Bezoekers kunnen dan deelnemen aan workshops, experimenten en lezingen, gericht op techniek, natuur, ruimte en gezondheid. In steden zoals Utrecht, Leiden, Maastricht en Groningen worden speciale ‘hotspots’ ingericht, waar activiteiten op loopafstand van elkaar plaatsvinden. Het wordt georganiseerd door onderwijsinstellingen, onderzoeksinstituten, musea en bedrijven. Deelname is gratis.
