Columns

Kindermishandeling en seksueel misbruik

Henk Penseel was (onder andere) docent aan de HU en blogt sinds 2010 voor de Trajectum-site. Ditmaal: leren pabo-studenten met kindermisbruik om te gaan?

‘Ik kreeg een meisje bij mij in de klas dat door haar moeder tot haar zesde jaar in een kelder opgesloten had gezeten’, vertelde mij een Almeerse basisschoolleerkracht. ‘Haar ouders waren vlak na haar geboorte gescheiden. Ik had haar graag extra aandacht gegeven, maar de laatste jaren heb ik geen klas meer onder de ruim dertig leerlingen gehad, met daarin nog allerlei zorgkinderen, met dyslexie, ADHD, autisme, noem maar op. Onderwijzen is meer dan alleen lesgeven om zo hoog mogelijke cijfers te halen, maar we krijgen geen tijd om wat extra aandacht aan die kinderen te geven.’

Afgelopen week was de Week tegen Kindermishandeling. Ik wilde vragen hoe daar op het instituut Theo Thijssen mee omgegaan wordt, maar de deskundigen bleken een studieweek te hebben in Brugge. Na vier jaar kwam de Taskforce Kindermishandeling en Seksueel Misbruik met een rapport van 54 pagina’s, waarin een groot aantal aanbevelingen staat. Kort door de bocht komen die neer op het sneller signaleren dat er iets mis is in een gezin en die informatie delen met personen die er iets aan kunnen doen. Structureel zou er (meer) aandacht op de pabo’s aan besteed moeten worden en op basisscholen moet men alerter reageren.

Misschien helpt het een beetje, dat de jaarlijkse Week tegen Kindermishandeling een beroep doet op burgers om niet passief te blijven bij een vermoeden van kindermishandeling. Maar wat de taskforce voorstelt, een verplichte cursus voor aankomende ouders, lijkt me niet de juiste methode. Natuurlijk heeft men wel gestudeerd op het uitschrijven van protocollen, dat gaat dan van scholen tot verantwoordelijke wethouders. Dit kan natuurlijk nooit kwaad.

Eberhard van der Laan, voorzitter van de taskforce schrijft in zijn inleiding: ‘De afgelopen vier jaar zijn we diep in de uitvoering gedoken. We zijn doorgedrongen in de weerbarstige praktijk van de mensen ‘in het veld’. Die kennismaking heeft ons geleerd dat extra inzet van bestuurders en professionals niet vanzelf ontstaat, niet vanzelf in stand blijft en ook niet vanzelf tot minder kindermishandeling leidt.’ Maar nergens lees ik dat leerkrachten meer ruimte en tijd moeten krijgen om meer aandacht te besteden aan kindermishandeling en seksueel misbruik. Terwijl toch meer dan 119.000 kinderen elk jaar worden mishandeld, gemiddeld 1 per klas.

‘Hoe kom jij aan die brandwonden?’, vroeg diezelfde Almeerse leerkracht aan een nieuwe leerling. Zijn vader bleek een paar jaar geleden in een kwaaie bui kokend water over hem heen te hebben gegooid. Leren pabo-studenten met dit soort gevallen omgaan?