Henk Penseel was (onder andere) docent aan de HU en blogt sinds 2010 voor de Trajectum-site. Ditmaal: over feiten, privéscholen, gevoelens en leningen.
Populisten nemen het niet zo nauw met de feiten. Ze spreken liever over gevoelens. Als de feiten de gevoelens weerspreken, houden de populisten vast aan de gevoelens, omdat hen dat beter uitkomt. Een voorbeeld is een interview op FOX televisie met de voormalige republikeinse voorzitter van het Huis van Afgevaardigden in Amerika die niet gelooft in feiten, maar in gevoelens.
Dit kwam ook aan de orde zondag in het programma Buitenhof, waar Martha Nussbaum en Ian Buruma spraken over de toegenomen ontevredenheid in Amerika en Europa. In Nussbaums betoog kwam naar voren dat sommige boze jongeren geen baan kunnen krijgen, omdat ze te weinig geschoold zijn. En als ze extra scholing willen hebben, kunnen ze dat niet betalen. Studeren voor een bachelorsdiploma in Amerika kost op een publieke universiteit ongeveer 15.000 dollar per jaar. Buruma vond het vreemd dat het afgelopen jaar veel gestemd is, zowel in Amerika als in Europese landen, op partijen die er voor gezorgd hebben dat we in 2008 in een crisis terecht zijn gekomen.
Gisteravond in het achtuurjournaal een item over speciale cursussen tot ongeveer 400 euro, die studenten kunnen volgen bij commerciële bedrijven om beter voorbereid te zijn op toelatingstests voor hogescholen en universiteiten. Op de Erasmus Universiteit is dat gratis, omdat ze een gelijk speelveld willen. Maar dat is niet overal het geval. Bussemaker zegt daarover: ‘Ik zie die scheefgroei. Daarom is het gewenst dat je op het vwo en mbo geleerd wordt hoe je je erop moet voorbereiden. We moeten er normaal en ontspannen mee omgaan.’ Wat ze met dit laatste bedoelt, is me onduidelijk.
Een feit is dat er meer privéscholen komen, op alle niveaus. Het Luzac College maakt met radiocommercials reclame voor z’n vijf hogescholen, waar je voor het eerste en ook voor het tweede jaar 12.000 euro moet betalen. Voor jaar 3 en 4 ben je minder dan de helft van dat bedrag kwijt. Een feit is dat kleine scholen en privéscholen minder uitval hebben. Misschien speelt de financiële druk een rol.
Ook een feit is dat veel studenten niet durven te lenen nu de basisbeurs een lening is geworden. Het gevoel om geen lening aan te gaan, kan ik me voorstellen. In onze familie werd niets op de pof gekocht. Ik was de eerste die een huis kocht. Mijn ouders hielden hun hart vast. Ze hadden er niet zo’n goed gevoel bij. Een feit is dat ons huis inmiddels meer dan het dubbele waard is.
