De maandelijkse column van Remko van Broekhoven, docent journalistiek. Ditmaal over cynisme, idealisme en jezelf beter voelen.
‘Hoe verbeter je de wereld?’ Zo heet de cursus die ik geef bij de Amsterdamse School of Life. Het mag een verrassing zijn voor degenen die me kennen als strenge leraar of kritische collega, regelrechte eikel zelfs voor wie mijn woede over zich afroept… Ik geef les in het verbeteren van de wereld…
Voor wie dit begrijpen wil: een paradox. Idealisme gaat maar al te vaak samen met negativisme. Want wie verbetering wenst, vindt per definitie dat er iets niet deugt. Het verschil tussen de cynicus en de idealist is niet dat de eerste ziet hoe de wereld naar de kloten gaat terwijl de tweede het zonnetje in huis is. Ook de idealist ziet misstanden. Hij gelooft echter dat het beter kan, en moet. Dat maakt hem vaak ook een tamelijk onuitstaanbare moralist, de man of vrouw met het vingertje. Maar goed: je kunt dus ook een aaibare idealist zijn. Nelson Mandela, Barack Obama, of – laten we het bescheiden houden – Bram van Ojik.
De tweede paradox luidt, dat wie begonnen is met wereld-verbeteren, nogal eens zichzelf verliest. Zo liet Obama nadat hij de Nobelprijs voor de Vrede had gekregen, overal ter wereld zonder vorm van proces terroristen door drones doden, waarbij by the way ook onschuldige burgers omkwamen. De onlangs overleden Fidel Castro bevrijdde eerst Cuba van een dictator, en was vervolgens zelf vijftig jaar lang de cipier van zijn eigen volk. Dat kan je ervan krijgen, als je niet alleen weet wat goed is voor jezelf, maar ook voor alle anderen om je heen.
Het verbeteren van de wereld mag uit negativisme geboren zijn en als wereldverbeteraar kun je een boef of boefje worden: toch kan ik het iedereen aanraden.
Alles wat nodig is voor het kwade om te overwinnen is dat goede mensen niks doen, zo zei een wijs man ooit. Dus probeer er te zijn, niet alleen voor je eigen hypotheek of diploma maar ook voor anderen, vooral als hen onrecht wordt aangedaan. En daarmee zijn we beland bij de derde paradox: dat voor ieder die van anderen houdt, ‘wereld-verbeteren’ betekent dat je jezelf beter voelen zal. |
