Nieuws

Ruud Veltenaar op Jaaropening HU: de wereld verandert radicaal

Foto: Kees Rutten

Studenten zitten gemiddeld op vijf soorten social media. En er staan straks geen robots voor de klas, want er zíjn dan geen klassen meer. Het zijn twee inzichten die deelnemers aan het HU-Festival annex Jaaropening op donderdag 24 augustus konden opdoen.

De komende lichtingen studenten zijn verknocht aan hun smartphone en het onmisbare wifi. Zij willen geen boeken meer en staan te trappelen om docenten die zowel kunnen luisteren als vertellen. De hedendaagse student zit gemiddeld op vijf soorten social media: WhatsApp, Instagram, Snapchat, Facebook en YouTube. Twitter is uit. Steeds vaker ambiëren ze een bestaan als zzp’er of ze richten een eigen bedrijfje op.

‘Je ziet ze vaak zitten in koffietentjes met hun laptop en mobieltje’, hield Roxanne Hehakaija van het jongerenonderzoeksbureau Young Works haar gehoor in een zaal van TivoliVredenburg voor. Dat bestond vooral uit wat oudere medewerkers en docenten van de HU. Zij kregen in deze workshop voorgeschoteld wat de student van morgen doet, denkt en wil. Wat blijkt: Ze willen echt zaken leren tijdens de studie, claimen de ruimte om eigen keuzes te kunnen maken en hebben de behoefte om zich verbonden te voelen, met andere studenten maar ook met docenten.

Topteam
Tijdens het HU-Festival voorafgaand aan de Jaaropening konden bezoekers kiezen uit twee rondes met ‘inspiratiesessies’. Van de genoemde student van morgen, de digitale leeromgeving van de toekomst tot tips and trics voor de vorming van een topteam. En hoe om te gaan met teleurstellingen, hoe gedrag is te veranderen en hoe inzichten in de neurobiologie het onderwijs ten goede kunnen komen.

De lunch bestond uit een variatie aan broodjes maar ook werden kalfshamburgers en groentenfrietjes geserveerd. Doorlopend konden bezoekers zich laten informeren over het zojuist opgerichte BlockchainLab van de HU, een hoorspel volgen over duurzaamheid, middels een headset de staat van hun brein laten meten en een praatje maken met de aanwezige transgenders.

Gepersonaliseerd leren
Na het Festival vond de officiële Jaaropening plaats in een goedgevulde Grote Zaal. Het was de tweede keer in korte tijd dat collegevoorzitter Jan Bogerd op een podium in TivoliVredenburg stond. Vorige week nog sprak hij de nieuwe eerstejaars toe. Hij benadrukte dat de hogeschool niet meer opleidt voor enkel een beroep, maar dat studenten zodanig toegerust moeten worden dat ze straks duurzaam geschikt zijn voor de arbeidsmarkt. Dat gebeurt minder en minder in klassikaal verband. ‘Er gaat steeds meer ruimte ontstaan voor individuele leerpaden en gepersonaliseerd leren.’

Dat moet als muziek in de oren geklonken hebben bij de volgende spreker: trendwatcher, filosoof en bijzonder hoogleraar Ruud Veltenaar. Hij schetste dat technologisering en digitalisering de samenleving in ernstige mate verandert en zelfs ontwricht. Onderwijs heeft hier een cruciale rol: het moet zoeken naar wegen om het potentieel in de individuen maximaal te ontwikkelen. Bijvoorbeeld door het onderwijs gratis en online ter beschikking te stellen aan de gehele mensheid, zoals het Massachusetts Institute of Technology (MIT) in Amerika van plan is.

Bedrijfsleven
De kosten van deze gigantische operatie worden niet gedragen door de overheid of de ouders van de studenten, betoogde hij. Nee, het bedrijfsleven staat hiervoor in de rij, stelde Veltenaar. ‘Zij krijgen van MIT maar een ding terug: toegang tot laatstejaars studenten om ze te kunnen vragen of ze alsjeblief bij hun willen komen werken.’ De bedrijven zijn ervan overtuigd dat consumenten bereid zijn enkele percentages meer voor de producten te betalen, omdat deze bedrijven goed bezig zijn door te investeren in de samenleving.

Veltenaar hoort collega-zieners weleens voorspellen dat er straks geen docenten maar robots voor de klas staan les te geven, vertelde hij. ‘Zij hebben er geen verstand van want straks zíjn er geen klassen meer’, is zijn conclusie. Waarmee hij lijkt te zeggen: de wereld verandert radicaler dan we bevroeden.