Columns

Verdwijnen studieboeken?

Leerkrachten van het primair tot het hoger onderwijs blijven achter als het gaat om het gebruik van nieuwe media. In het regeerakkoord niets daarover, in ieder geval geen visie over hoe die achterstand ingehaald kan worden, terwijl educatieve uitgevers vaker digitale boeken uitgeven, of gedrukte boeken voorzien van allerlei extra’s via het internet.

De Nederlandse educatieve uitgevers veranderen hun beleid geleidelijk, want het gaat nog best goed. De drie grootste, Noordhoff, Malmberg en ThiemeMeulenhoff domineren de markt. Maar kleinere uitgeverijen, zoals Coutinho en Boom groeien en proberen gebruik te maken van de digitale mogelijkheden.

Het is te hopen dat het niet dezelfde kant opgaat als bij de muziekmaatschappijen, die de prijs eerst van vinyl en later van de cd’s kunstmatig lang hoog hielden. De digitale markt, downloads en streamingsinkomsten, beslaat nu bijna de helft (45,7%) van de totale omzet, nog maar iets meer dan de helft van de omzet komt dus uit fysiek product (NVPI, 2017).

In Entertainment & Media Outlook for the Netherlands 2017-2021 (https://pwc.to/2zpq4f0) een uitgebreid verslag over de educatieve boekenmarkt in ons land, die volgens een onderzoek van PwC en Ovum vanaf 2012 t/m 2021 blijft groeien. Het aantal ‘ouderwets’ gedrukte boeken zal afnemen, maar de digitale uitgaven, nu nog slechts 7% van het totaal, zullen sterk in aantal toenemen.

Nieuwe mogelijkheden voor kleine startende uitgeverijen. In het onderzoek wordt als voorbeeld Squla aangehaald, een uitgeverij die zich met name op het primaire onderwijs richt met educatieve spelletjes via het internet. Zo werkt Squla samen met CITO en gebruiken meer dan 100.000 kinderen het platform thuis en 600.000 op school.

Het past perfect bij de aanhoudende trend, die al weer een paar decennia de boventoon voert in onderwijsland: doelstellingen, toetsen, evalueren en individualiseren. Dat onderwijs veel meer dan dat is, dringt maar langzaam door. Onderwijsbeleid lijkt op het sturen van een tanker. Je kan niet ‘effe een bochie’ nemen.

Om nu toe te treden tot de educatieve boekenbranche vereist grote investeringen. Wereldwijd blijken investeerders er wel geld in te zien, waardoor PwC denkt dat er in de toekomst een aantal Edtech companies bij gaat komen.

En dat terwijl ‘bijna de helft van de hbo-medewerkers de werkdruk te hoog vindt of veel te hoog. 11 procent heeft zich daarom ziek gemeld,’ aldus Yvonne van de Meent in het Onderwijsblad (okt. 2017) over de toenemende werkdruk in het hoger onderwijs. Tijd om het effect van de digitaliserende wereld onder de loep te nemen komt er niet onder het nieuwe kabinet.