Een studentenprotest in Amsterdam tegen de bezuinigingen op het hoger onderwijs is vrijdagavond op verzoek van de UvA beëindigd door de politie. De studenten vonden het optreden te hardhandig en willen aangifte doen.
Zo’n vijfhonderd studenten – voornamelijk van de Universiteit van Amsterdam maar ook studenten uit Utrecht, Groningen, Nijmegen en Maastricht – waren vrijdagmiddag afgekomen op de Mars voor Onderwijs. Ondanks de regen trokken ze vanaf de Oudemanhuispoort naar het Roeterseilandcomplex. Ze droegen spandoeken met leuzen als ‘Nationale solidariteit studentenstrijd’, ‘Fuck Budget Cuts’ en ‘Bezuinigingen je moeder’. Voor, tijdens en na afloop van de mars waren er toespraken van studenten en medewerkers.
Ook Tweede Kamerlid Frank Futselaar (SP) was van de partij om zijn stem te laten horen ’tegen de bezuinigingen en de slechte positie van de medezeggenschap’. Naast hem liep UvA-hoogleraar Rens Bod, initiatiefnemer van de actiegroep WOinactie. Hij is blij met de opkomst, ‘al had ik wel gehoopt op wat meer medewerkers, maar die komen wellicht later nog in actie’, aldus Bod, die eerder al protesten heeft aangekondigd als de zogeheten doelmatigheidskorting op Prinsjesdag nog niet van tafel is.
Landelijke trend
De mars verliep vredig en rond vijf uur ’s middags kwam de stoet aan bij het Roeterseilandcomplex van de Universiteit van Amsterdam. ‘Ik ben hierheen gekomen om me in te zetten voor het behoud van de geesteswetenschappen’, zegt de 27-jarige Janna uit Maastricht, die niet met haar achternaam in de krant wil. Ze vindt het ‘belachelijk dat docenten geen tijd meer hebben voor studenten’. De university college-studente is alleen gekomen. ‘De tentamenweek staat voor de deur en Maastricht is ver weg, maar de zorgen over de bezuinigingen leven daar zeker ook. Het is een landelijke trend.’
Enkele tientallen studenten hadden in de tussentijd op een grasveldje tenten opgezet. Er heerste een gemoedelijke sfeer met muziek en toespraken. De volgende dag vond aan de UvA de Universiteitsdag plaats, een evenement voor voornamelijk alumni en hun gezinnen. ‘Wij vieren vannacht alvast de Universiteitsnacht’, zei een van de demonstranten.
Maar zover komt het niet. Rond tien uur liet de UvA het grasveldje ontruimen door politieagenten.
“Uitzonderlijk laf”
Volgens universiteitsblad Folia zijn er een paar rake klappen uitgedeeld. ‘Ik had misschien wel gedacht dat er iets had kunnen gebeuren, maar niet dit’, zei voorzitter Tijmen de Vos van de ASVA studentenunie tegen het blad. ‘We zaten op een veldje dat de UvA vannacht niet nodig had. Deze reactie, dat er politie op af werd gestuurd, het is totaal overtrokken. Na de brieven van het bestuur dacht ik dat we voor hetzelfde streden, maar deze reactie vind ik uitzonderlijk laf.’ De Vos doelde op de open brief waarin het UvA-bestuur minister Van Engelshoven vorige week opriep de bezuinigingen een halt toe te roepen.
De UvA zette zaterdag een verklaring op de website. Daarin staat dat de universiteit de kampeeractie niet kon toestaan ‘vanwege haar verantwoordelijkheid voor de gehele Roeterseilandcampus – zowel binnen als buiten’. Collegevoorzitter Geert ten Dam ‘baalt ontzettend’, staat in de verklaring. ‘Vooral ook omdat iedereen strijdt voor eenzelfde doel: investeren in onderwijs en onderzoek. Wij blijven als UvA alle kanalen die tot onze beschikking staan, inzetten om die boodschap luid en duidelijk te laten horen.’
Kamervragen
Zaterdag was Ten Dam te gast bij het lokale studentenprogramma Room for discussion. Op de vraag van protesterende studenten in het publiek zei ze ‘belazerd’ te hebben geslapen. Ze benadrukte dat de UvA studenten zeker niet monddood wilde maken, integendeel: de UvA steunde hun eisen en had eerder ruimte beschikbaar gesteld voor demonstrerende studenten en docenten. Dat had volgens haar tot flinke discussies bij universiteitenvereniging VSNU geleid.
Ze bekritiseerde minister Van Engelshoven. Ten Dam: ‘Ik denk eigenlijk dat ze niet weet waarover ze het heeft. Als je zegt, ik zie het probleem niet, dan denk ik: hoe dom kun je zijn? Dat zij niet weet waar ze de middelen vandaan moet halen, zou zomaar kunnen. Maar ik denk dat ook een minister moet erkennen dat er wel degelijk een groot probleem is.’
De studenten zeiden zaterdag aangifte te willen doen tegen de politie. Tweede Kamerlid Zihni Özdil van GroenLinks kondigde Kamervragen aan. ‘Als je studenten die vreedzaam demonstreren door de politie in elkaar laat slaan, heb je op zijn zachtst gezegd weinig begrepen van democratie’, aldus Özdil op Twitter.
