Hun vooropleiding deugt niet, ze spreken nauwelijks Engels of verdwijnen in de illegaliteit. Er kleven fikse risico’s aan het werven van buitenlandse studenten, meldt de inspectie van het onderwijs.
Bij twee bekostigde hogescholen (Saxion Hogescholen en de Hogeschool
Zeeland) en zes particuliere hogescholen deed de inspectie op verzoek van de toenmalige VVD-staatssecretaris Mark Rutte nader onderzoek. Die waren uitgekozen omdat de inspectie er onraad vermoedde. Het beeld is daarom niet representatief voor het hele onderwijs, haast de inspectie zich te zeggen, maar de bevindingen zijn ernstig genoeg.
Zo gaat het bij de werving vaak al mis, ‘met name wanneer commerciële wervingsbureaus een rol spelen’, schrijft de inspectie. Die kunnen doen en laten wat ze willen, niemand zal ze een strobreed in de weg leggen. ‘Er zijn onvoldoende waarborgen voor een waarheidsgetrouwe voorlichting aan (potentiële) buitenlandse studenten doordat controle op de naleving van de gedragscode ontbreekt.’
Sommige ‘aangewezen instellingen’, die ooit het recht hadden gekregen ‘erkende’ diploma’s uit te reiken, wekken ten onrechte de indruk dat al hun opleidingen door de overheid zijn goedgekeurd, ook al heeft accreditatieorganisatie NVAO ze niet beoordeeld. Een aanwijzing kan zelfs worden verhandeld, tot afgrijzen van de inspectie. Dit probleem wordt binnenkort opgelost, omdat de status verdwijnt.
Voor de studenten blijven er nog genoeg andere problemen over. Soms werd de opleiding of instelling opgeheven. ‘Naar schatting tweehonderd tot driehonderd buitenlandse studenten hebben hiervan schade ondervonden, zoals problemen met de studie, de overstap naar een andere opleiding, de verblijfsvergunning en financiën.’
Maar andersom gebruiken buitenlandse studenten de opleiding ook wel eens als springplank naar het westen. ‘Zijn studenten eenmaal in Nederland, dan hebben instellingen maar beperkte mogelijkheden om te voorkomen dat studenten die uitvallen in de illegaliteit verdwijnen’, aldus de inspecteurs. Bij de acht instellingen zijn in totaal zo’n tweehonderd studenten met ‘onbekende bestemming’ vertrokken.
