Ankie van Delden is coördinator van de nieuwe minor Publieke Inkoop & Aanbesteden, die in september 2024 moet beginnen. De start is twee keer uitgesteld vanwege een gebrek aan belangstelling van studenten. Maar de kans op een baan is gegarandeerd.
‘Binnen de overheid maakt men zich zorgen, want over een paar jaar gaat de oude garde van inkopers met pensioen’, zegt van Delden. ‘Bij de afdeling Rijksinkoop hikken ze dan aan tegen nog meer vacatures die ze moeilijk in kunnen vullen.’
Het is niet voor niets dat aan de HU de minor Publieke Inkoop van start gaan. veel landelijke inkoopunits zitten in of rond Utrecht. Zoals daar zijn: de Belastingdienst, Rijkswaterstaat, de RIVM en de Kromhoutkazerne. ‘De groene uniformen, de duikboten en de vliegtuigen worden hier in Utrecht ingekocht’, zegt Van Delden. ‘Dit betekent een gigantische brok werkgelegenheid voor onze studenten.’
Wie kunnen de minor gaan doen?
‘Alle studenten met een bedrijfskundige achtergrond. Dus uiteraard de studenten van het Instituut Finance and Accounting maar ook studenten Bedrijfskunde, Logistics Management en degenen met een juridische achtergrond. Hij kan ook van pas komen voor studenten van de zorgopleidingen die voor ziekenhuis medicijnen en apparatuur gaan inkopen.’
Wat wordt erin behandeld?
‘De minor leidt op tot twee functies: contractmanager en inkoopadviseur. Mensen op die posities moeten bijvoorbeeld over kennis van Europese aanbesteding beschikken. Studenten leren om een aanbesteding op te stellen vanuit de overheid; vooral voor de Rijksoverheid maar ook voor de provincies en gemeenten. Aan de andere kant van de tafel zitten de bedrijven.
De verantwoordelijkheden tussen overheid en bedrijven zijn aan het verschuiven
Dit kunnen spannende onderhandelingen opleveren. De Rijksoverheid moet zorgvuldig en transparant zijn in haar opdrachtformulering aan commerciële bedrijven. Maar die willen vooral geld verdienen. Voor de overheid gaat het ook om het behalen van maatschappelijke en duurzaamheidsdoelen.’
Er is dus sprake van tegengestelde posities: bedrijven willen winst maken en de overheid moet de maatschappelijke en duurzaamheidsdoelen laten meewegen?
‘De verantwoordelijkheden tussen overheid en bedrijven zijn aan het verschuiven. Nieuw is dat in 2022 de Europese Unie vrij vergaande wetgeving is aangenomen die vanaf 2024 moet ingaan. Die zogenaamde CRSD-richtlijn betekent dat bedrijven in het jaarverslag onder andere moeten aangeven hoe het bedrijf duurzaam bezig is. Staalbedrijf Tata Steel of de cryptobedrijven lappen nu veel duurzaamheidsregels aan hun laars en komen er vaak mee weg. Met die nieuwe Europese regels kan de overheid hogere eisen stellen aan het bedrijfsleven in haar opdrachtformuleringen. En bedrijven dwingen hierop te handhaven.’
De minor had al in 2022 moeten beginnen. Waarom werd dat uitgesteld?
‘Aanvankelijk was de startdatum in september 2022, maar er waren onvoldoende aanmeldingen. Terugkijkend was die datum te ambitieus. Dit jaar heb ik de marketing professioneler aangepakt. Er is een promotiefilmpje gemaakt en ik ben bijna dertig klassen afgegaan met een pitch. Dat leverde meer aanmeldingen op, maar helaas nog onvoldoende om de minor door te laten gaan. In september 2024 wordt hij voor de derde keer aangeboden. Dan gaan we sowieso van start.’
Het ministerie vroeg ons om meer mensen voor hen op te leiden
Normaal worden nieuwe minors betaald door de hogeschool, maar voor deze minor heeft Binnenlandse Zaken geld beschikbaar gesteld.
‘Dat ministerie besloot vier jaar geleden dat de afdeling Rijksinkoop meer duurzaam, sociaal en innovatief inkopen moesten gaan doen. Dat kwam ook in hun rapport Inkopen met Impact te staan. Er volgde een efficiëntieslag bij de dienst waarna zij ons erbij haaldene en vroegen om meer mensen voor hen op te leiden die ingezet kunnen worden als publieke inkopers.’
Wie doen nog meer mee?
‘De hogescholen in Rotterdam, Amsterdam, de Hanzehogeschool, de Haagse en de Hogeschool Utrecht werken hierin samen. Bij deze instellingen bestaat al een minor Inkoop en die bij de HU moet dus nog van start gaan.
Wat hierbij is inbegrepen is de oprichting van een lectoraat Publieke Inkoop enkele jaren geleden, met lector Mirjam Kibbeling. Dat heeft de Haagse Hogeschool als basis, maar we werken er allemaal in samen. Daarnaast is er inmiddels een deeltijdmaster Inkoop in oprichting. Daar sluit de Hogeschool Zuyd zich bij aan en verder zijn betrokken de Hanze, de Haagse en de HU. De startdatum daarvan is 2024 maar misschien wordt dat later.’
Eerder verscheen dit artikel: Nieuwe minor over slavernij en racisme: ‘Spannend, maar nodig’
