Nooit geweten dat de afwas doen zoveel met cultuur te maken heeft. Je zou zeggen, iedereen wil gewoon schone glazen, borden en bestek hebben. Maar bij dit ritueel komt veel meer kijken, heb ik afgelopen maand in Århus geleerd.
Het begon allemaal tweeënhalve week geleden. Samen met een groepje internationale studenten at ik bij een Deense jongen thuis. Hij schotelde ons een heerlijk lasagne voor, een recept van zijn moeder. Na het eten kwam natuurlijk de afwas. Je wilt toch iets terug doen.
"Hoe wil je dat ik de afwas doe?" vroeg een Noors meisje. Verbaasd werd ze door iedereen aangekeken. "Ja, wat moet ik eerst doen?" Van onze gastheer kreeg ze een onverschillig antwoord terug: "Wat maakt dat nou uit? Doe maar waar je zin in hebt."
Nou, volgens de Noorse maakt dat heel wat uit. "Wij leren op school dat je begint wat het dichtst bij je mond is," legde ze uit "Het glas dus. En je eindigt met de borden en de pannen." Weer kreeg ze een paar verbaasde blikken toegeworpen. "Okeeee. Wat jij wil."
Stug probeerde ze de groep te overtuigen van het ‘nut’ van deze techniek. Maar toen iemand met de vraag kwam wanneer je dan het bestek moet afwassen, en of je dan ook de lepel voor het glas moet doen en je mes daarna – de heengaat immers in je mond, en de andere als het goed is niet – bleef het stil.
Een paar dagen later stond ik met een Litouws meisje in de keuken. Ik waste en zij droogde. Prima geregeld, zou je zeggen. Tot dat ik haar het eerste bord gaf. "Ieuwww" was haar reactie. "Spoel je het sop er niet vanaf?" Nou, dat leek mij een beetje overdreven, zij droogt het toch direct af. Nou, dat kan dus echt niet! Uiteindelijk heb ik alles netjes afgespoeld. Anders zouden we wel eens ziek kunnen worden, aldus de Litouwse.
Dan was er nog die Amerikaanse dame die afgelopen halfjaar in Nederland woonde en nu samen met mij in Århus journalistiek studeert. Die Nederlanders waren toch wel zo raar. "Jullie bewaren het water, dat is pas vies!" Oh, ik dacht dat we gewoon heel erg zuinig waren.
