Chris van der Heijden is historicus en schrijver, hij doceert aan de School voor Journalistiek. Maandelijks schrijft hij een column voor Trajectum. (Deze column verscheen eerder in Trajectum 6, februari 2015.)
Nederland hangt er tussenin, aan de goede kant weliswaar maar toch. Afgezien van Korea doen onder meer Japan, Duitsland, Estland en Tsjechië het beter in lesuren-efficiëntie. Een van de verschillen is dat leerlingen in die succesvolle landen minder opzitten en meer bijlessen of huiswerk krijgen. Dit betekent dat ze meer zelf moeten doen. Blijkbaar werkt dat.
Ik geloof het graag. Al jaren verbaas ik me erover dat ons onderwijssysteem al eeuwen onveranderd is – en dat terwijl de rest, ja alles wél veranderde. Maar nee hoor, in het onderwijs staat de meester nog altijd vooraan, zitten de leerlingen in de klas, vraagt de meester en antwoorden de leerlingen. Vervolgens krijgen zij lesstof mee naar huis, moeten oefeningen doen en uiteindelijk volgt een examen.
Volgens mij kan dit sinds lang, mede dankzij moderne media, helemaal anders. Zo weten we van de oude Socrates dat hij het liefst met zijn leerlingen over de markt liep. Skype biedt vergelijkbare mogelijkheden. Het is een van de redenen dat ik een jaar of twee geleden overgegaan ben naar onderwijs op maat, mede dankzij Skype. Ik geef een paar lessen (bovenbouw, dat wel) voor de hele groep en ga vervolgens verder per groepje of individueel. Zo houd ik minstens twee keer per week spreekuur, via Skype, eventueel gewoon via de mobiel. Chatten gebeurt ook, mailen natuurlijk, appen, facetimen. Het gebeurt allemaal. Het middel is onbelangrijk.
Waar het om gaat is dat ik onderwijs op maat probeer te geven. In klassikaal verband lukt dat niet. Afspreken op de faculteit lukt ook niet altijd. Maar op deze manier gaat het fantastisch. Het onderzoek van het CBS beschouw ik dan ook als een duwtje in de rug.
