Geen collegegeld en geen studievertraging voor studentbestuurders: als het de overheid niets kost, willen CDA en VVD hiervoor zorgen. Maar wat is het plan en wat zijn de praktische bezwaren?
Wat is de kern?
Kortweg komt het hierop neer: fulltime studentbestuurders mogen zich met behoud van bestuursbeurs tijdelijk uitschrijven bij hun universiteit of hogeschool. Dan hoeven ze geen collegegeld te betalen en telt het bestuursjaar niet als studievertraging. Studentenorganisaties ISO en LKvV pleiten hiervoor en lijken gehoor te vinden in de Tweede Kamer.
Waarom eigenlijk?
Omdat studentbestuurders feitelijk niet studeren, maar wel een goede bijdrage leveren aan de medezeggenschap en het studentenleven. Hierover zijn CDA, VVD en studenten het roerend eens.
Wat levert het de bestuurders op?
Het scheelt hun bijna 1700 euro per jaar. Bovendien hebben ze een jaar langer de tijd om hun diploma te halen, voordat ze de langstudeerboete van drieduizend euro extra collegegeld moeten betalen.
Maar het betekent niet dat zo’n fulltime bestuursjaar de studenten niets kost. De bestuursbeurzen van hogescholen en universiteiten verschillen onderling flink. Veel bestuurders moeten sowieso bij DUO lenen. Dat is overigens een praktisch punt: dat moet dan nog wel kunnen, als je bent uitgeschreven.
Momenteel kunnen alleen landelijke bestuurders van bijvoorbeeld LKvV en ISO zich uitschrijven. Zij ontvangen namelijk een beurs van de overheid, en niet van een onderwijsinstelling.
Wat kost het de overheid?
VVD en CDA steunen het plan van de studentenorganisaties, mits het de overheid geen cent kost. Guy Hendricks van het Interstedelijk Studenten Overleg ziet geen bezwaar: ‘De overheid hoeft deze studenten niet te bekostigen, omdat ze geen onderwijs volgen. In ons plan resteren alleen de kosten voor de ov-kaart van de pakweg zevenhonderd studentbestuurders. Dat is zo’n klein bedrag. Ik kan me niet voorstellen dat het daarop zal stuklopen.’
Wat verandert er voor de instellingen?
Lokale studentbestuurders – ook degene die het hele jaar geen onderwijs volgen – staan nu bij hun hogeschool of universiteit ingeschreven en worden dus bekostigd. Die bekostiging, een paar duizend euro per student, valt dan weg.
Maar zo simpel is de rekensom niet, want de studenten leveren ook een bijdrage aan het onderwijs; en medezeggenschap krijgt steeds meer gewicht in de discussies over onderwijskwaliteit. HBO-raad en universiteitenvereniging VSNU zijn er nog niet uit en willen nu nog niet reageren.
Hoe zit het met campuscontracten en studentenverzekeringen?
‘Als bestuurder behoud je de studentenstatus en blijf je gelieerd aan de instelling. Studenten gaan een afspraak aan dat ze na het bestuursjaar hun opleiding zullen vervolgen. Dus dat moet te regelen zijn’, aldus Hendricks.
Is het plan helemaal nieuw?
Nee. Het ISO en de LKvV ijverden twee jaar geleden ook al voor het collegegeldvrij besturen voor lokale studentbestuurders met een fulltime taak. Dat plan haalde het toen niet in de Tweede Kamer. Wel besloot toenmalig minister Plasterk het aantal beurzen voor landelijke studentbestuurders te vergroten.
Hij vroeg de Onderwijsinspectie welke belemmeringen lokale studentbestuurders ondervonden. Geld speelde volgens de inspectie nauwelijks een rol in de beslissing van studenten om wel of niet een bestuursjaar te doen.
Wanneer weten we meer?
Bij de behandeling van het wetsvoorstel van VVD-staatssecretaris Halbe Zijlstra, waarin de maatregelen tegen langstudeerders staan. Die wet wordt volgende maand in de Tweede Kamer besproken.
