Ze zouden sektarisch zijn of ‘iedereen in arbeidskampen willen stoppen’. De Communistische Jongerenbeweging (CJB) krijgt niet zelden negatieve reacties en werd vorig jaar zelfs geweigerd op de UIT. Dit jaar was de organisatie wel welkom. Bestuurslid Celeste vertelt over de standpunten en toekomstplannen.
‘Je kent ons waarschijnlijk nog niet, want we zijn vrij nieuw in Utrecht en staan nog niet bekend om onze acties voor studenten. Maar ik leg graag uit wat onze standpunten zijn.’ Zo sprak bestuurslid Celeste (28) afgelopen zomer de kersverse studenten aan op de infomarkt van de Utrechtse Introductie Tijd.
Maandag 14 augustus stond ze daar, om precies te zijn, samen met een handjevol andere leden van de Communistische Jongerenbeweging (CJB). Op het plein bij de Dom stonden ook andere politieke jongerenorganisaties zoals DWARS, de Jonge Democraten en ChristenUnie Jong. ‘De sfeer was ontspannen en het was fijn dat we er waren’, vertelt Celeste. ‘Studenten die het plein bezochten en actief rondliepen, waren vaak al geïnteresseerd in politiek. Dat hielp om inhoudelijke gesprekken te voeren.’
Over de CJB
CJB is de jongerenorganisatie van de Nieuwe Communistische Partij Nederland (NCPN). Jongeren tussen de 14 en 35 jaar kunnen lid worden. Het CJB heeft nu iets meer dan een jaar een afdeling in Utrecht, met ruim twintig leden. In onder andere Brabant, Amsterdam, Zuid-Holland en Gelderland zit ook een afdeling. In totaal heeft de organisatie zo’n 150 leden. Een kleintje dus, vergeleken met bijvoorbeeld de Jonge Democraten (3561 leden in 2022). Beide ledenaantallen zijn schattingen van Trajectum. CJB en NCPN geven geen exacte ledenaantallen uit en beschouwen dat als een intern gegeven.
Geweigerd op de UIT
In 2022 was de jongerenbeweging niet welkom op de introductiemarkt van de UIT. Volgens Celeste dacht het UIT-bestuur, inclusief Hogeschool Utrecht en Universiteit Utrecht, dat de CJB pro-Rusland en pro-Poetin was. ‘Het bestuur gaf aan dat wij niet zouden passen bij het karakter van de UIT waar iedereen zich vrij en thuis zou moeten voelen. Daarbij verwezen ze naar “de huidige omstandigheden in Oekraïne.” ‘Maar op onze site hebben we een statement staan waarin staat dat wij het zien als een conflict tussen twee imperialistische blokken met een kapitalistische motivatie en wij steunen zowel het imperialisme als het kapitalisme niet. Dat statement was al maanden voor het besluit tot weigeren van de UIT gepubliceerd.’
Het was misschien een stukje anticommunisme.
‘We waren verontwaardigd toen we hoorden dat we niet welkom waren. Het was een gemiste kans om te werken aan onze bekendheid. Aan de andere kant waren we toen nog maar net begonnen in Utrecht en het zou stressvol geweest zijn om alles te regelen voor de introductiemarkt.’
‘We willen radicale maatschappijverandering’
Het was misschien ‘een stukje anticommunisme’, denkt Celeste. ‘Veel mensen hebben een negatieve associatie met het woord “communisme”, vanwege misstanden uit het verleden (historicus Fransman Stéphane Courtois schat dat er 100 miljoen doden zijn gevallen door het communisme, red.). Er zijn heftige dingen gebeurd en dat erkennen we ook. Die periodes waren heel pittig. Wij schuwen het niet om te onderzoeken waarom dat is gebeurd.’ Wat de CJB van Stalin vindt? ‘Daar hebben we op dit moment nog geen officiële lijn over, dus daar kan ik als eenling geen uitspraak over doen. Ons plan is om ooit een grondige analyse over Stalin te publiceren.’
Er zijn ook dingen gebeurd die wel goed waren, aldus Celeste. ‘Door de Sovjet-Unie is er industrie opgebouwd, kwam er geletterdheid, medische voorziening, en dat alles zonder loonslavernij en kinderarbeid.’
Gratis onderwijs en zorg voor iedereen.
Het CJB baseert zich op het marxisme-leninisme, een theorie tegen het kapitalisme. Celeste: ‘Wij willen een wereld waarin de één de ander niet uitbuit. Een wereld waarin we niet werken voor de winst van een klein aantal machtige bedrijven.’ Het is een radicale organisatie, ‘want we willen ook een radicale maatschappijverandering.’ Een maatschappij zonder marktwerking, met gratis onderwijs en zorg voor iedereen.
Op hun website zegt het CJB te strijden voor een socialistische maatschappij, waarin de arbeiders de zeggenschap hebben over de productiemiddelen, en die zal uitmonden in het communisme, een maatschappij vrij van uitbuiting van de mens door de mens. Een samenleving zonder klassenverschillen, uitbuiting en onderdrukking van de staat.
‘We zijn nog klein’
Elke maand komt de Utrechtse afdeling van het CJB bijeen, tijdens een twee uur durende vergadering bij iemand thuis of in een buurthuis. ‘Dan hebben we het over zaken als het kamertekort onder studenten en de afschaffing van het BSA. Daar doen we op dit moment niet echt iets mee, maar we willen in de toekomst bijvoorbeeld met VIDIUS gaan samenwerken.’ Ook organiseren ze politieke cafés, een soort informele setting om in gesprek te gaan met elkaar en met buitenstaanders. De laatste was als een vervolg op de UIT en ging over imperialisme. ‘Over onze houding tegenover de oorlog en waarom het imperialisme in geen enkele situatie wenselijk is.’
Tekst loopt door onder de foto.
‘We hebben nog geen grote draagkracht want we zijn een kleine afdeling. We proberen aanwezig te zijn bij demonstraties waar we een communistisch geluid laten horen. Zo werkten we samen met het Woonprotest Utrecht. We waren bij hun bijeenkomsten en deelden hun berichten op onze socials en met onze leden.’ Op speciale dagen, de dodenherdenking, de internationale werkende vrouwendag en de dag tegen vrouwengeweld, organiseert het CJB activiteiten. Wandelingen of scholende politieke cafés bijvoorbeeld.
Alle leden zijn actief
Meer studentenkamers, hogere lonen en strijden tegen geweld tegen vrouwen: deze standpunten lijken niet veel te verschillen met andere studentenorganisaties. Wat zijn de grote verschillen? Celeste: ‘We hebben geen leden die op papier lid zijn maar eigenlijk niet bijdragen. Onze leden zijn allemaal actief en kijken in hun omgeving welke problemen ze tegenkomen. Ook vinden we zelfscholing belangrijk. We hebben een boekenlijst voor leden. Van het bekende Manifest van de communistische partij door Marx en Engels, tot het meer moderne Truths and lies about socialism. Al onze standpunten over huidige zaken baseren wij op het communisme en socialisme. Ook maken we nieuwe analyses gebaseerd op de hedendaagse omstandigheden en publiceren we daar verklaringen over in onze krant Manifest, op onze site Voorwaarts.’
Sektarisch?
Voor nieuwe leden kan de drempel hoog zijn om een kennismakingsgesprek aan te vragen. ‘Dat komt door de vooroordelen. Mensen denken dat we iedereen in arbeidskampen willen stoppen of een systeem willen opbouwen dat gedoemd is om te falen.’ Ook hoort Celeste vaak dat mensen hun groep sektarisch vinden. ‘Dat klopt niet. Onze toekomstvisie gaat er niet vanuit dat iedereen communist moet worden.’
Er zitten grenzen aan wat wij toestaan.
‘Onze politieke toekomstvisie gaat uit van geschoolde partijleden en mensen die in dienst zijn van het volk en de wetgeving toetsen. De rest van het volk kan lid worden van vrouwenorganisaties, vakbonden of sportclubs om hun specifieke interesses te vertegenwoordigen. Er zitten grenzen aan wat wij toestaan, wij willen geen fascistische gedachtegoed of kapitalistische uitlatingen. Vooral anticommunisme toestaan in een socialistische maatschappij werkt het opbouwen van die maatschappij tegen. Maar, opbouwende kritiek en zelf-kritiek zijn essentieel voor een maatschappij die verder wil komen en zichzelf moet corrigeren om naar dat hogere plan te kunnen komen.’
De CJB heeft leden die vanuit een andere politieke jongerenorganisatie komen, vertelt Celeste. ‘Die konden ergens anders hun draai niet vinden, maar bij ons wel. Al is hun gedachtegoed niet honderd procent communistisch. We hebben dan een kennismakingsgesprek. Is dit iemand waarvan we denken: daar kunnen we iets mee? Dan ben je welkom.’
Excuses
De UIT-organisatie, Hogeschool Utrecht en Universiteit Utrecht hebben hun excuses aangeboden voor het weigeren van de organisatie in 2022. Dit jaar waren de CJB’ers dus wel welkom. Ze hebben nog niet direct nieuwe leden geworven bij de UIT, maar er was wel een groepje geïnteresseerde studenten die ook naar het politiek café kwam. Celeste: ‘We hopen dat we kunnen groeien in het aantal studentleden. Dan kunnen we ons ook meer gaan richten op het onderwijs in Utrecht en meer betekenen voor studenten.’
