Columns

De mediatheek is gratis

Henk Penseel was (onder andere) docent aan de HU en blogt sinds 2010 voor de Trajectum-site. Ditmaal: over goedkope bibliotheken en de (gratis!) mediatheek aan de HU.

Heerlijk vind ik ‘t om op een terrasje te zitten en al die verschillende mensen langs te zien lopen. En dan te bedenken wat ze doen, waar ze vandaan komen en waar ze naar toegaan. Afgelopen week was ik een paar dagen in Leeuwarden en verbleef in het Grand Hotel Post-Plaza. Echt aan te bevelen, zowel het hotel, als Leeuwarden. Wij en al degenen die spulletjes verkochten hadden geluk met het weer.

Ik was er dus op Koningsdag, heel gezellig. De dag erna bezocht ik het nieuwe Fries museum. Dat is sinds 2013 gehuisvest op het centrale plein van de stad tegenover het gerechtsgebouw. De Friese architect Abe Bonnema schonk bij zijn overlijden in 2001 voor de nieuwbouw van het Fries museum 18 miljoen euro. In tegenstelling tot veel Amerikaanse filantropen die dan eisen dat zo’n gebouw hun naam moet krijgen, had hij slechts als voorwaarden dat het museum moest komen op de huidige plek en dat Hubert-Jan Henket de architect moest zijn.

Los van de wisselende tentoonstellingen, dit keer onder andere over handbeschilderd katoen uit India dat verwerkt werd in fraaie Hindeloopse klederdracht en over Mata Hari, en de vaste tentoonstelling over het Friese verzet in de Tweede Wereldoorlog. Het museum gaat kortom over Friesland en de Friezen.

Kan je nu toevallig niet zo makkelijk naar Friesland, dan is een bibliotheek een uitkomst. Tot en met 17 jaar is een abonnement gratis en daarna ongeveer €45 afhangende van waar je woont. Bibliotheken bieden veel meer dan het uitlenen van boeken, e-readers en dvd’s. Er worden cursussen gegeven en voor de eerste generatie allochtonen is het vaak een ontmoetingsplaats. Allemaal positief. Maar omdat gemeenten verantwoordelijk zijn voor subsidies, kan dit tot gevolg hebben dat een bibliotheek moet sluiten. Dat vind ik negatief.

Volgens de Visie Mediawijsheid 2016-2018 van Maaike Toonen en Norma Verheijen namens de Koninklijke Bibliotheek is een bibliotheek het maatschappelijk hart van de samenleving. Een plek waar mensen, van jong tot oud, terecht kunnen om te lezen, te leren, en geïnspireerd te raken. Een onafhankelijke, laagdrempelige plek, herkenbaar in de lokale samenleving. Toch dreigen te vaak bibliotheken hun deuren te moeten sluiten.

Wat een verademing dan dat alle hogescholen fantastische mediatheken hebben met personeel dat je kan helpen bij het schrijven van een theoretisch kader, of hoe je het makkelijkst de juiste bronnen kan vinden voor je scriptie. Het gekke is dat er relatief zo weinig gebruik van wordt gemaakt. Helpt ’t als ik zeg dat het gratis is?