De Utrechtse serieverkrachter hield studenten en medewerkers in en om De Uithof jarenlang in zijn greep. Nu staat eindelijk een verdachte voor de rechter. Het OM eist 16 jaar zonder tbs tegen hem. Zeven vragen over deze gevoelige kwestie die nog altijd leeft.
1. Wanneer speelde het verhaal van de serieverkrachter?
De eerste berichtgeving komt van 5 oktober 1995 in het U-blad, het wekelijkse papieren universiteitsblad. Daar kreeg hij de naam ‘Uithofverkrachter’. Tussen 1995 en 1996 maakt de verkrachter verschillende slachtoffers, allemaal in het groene gebied rondom het universiteitscomplex. In 2001 slaat hij opnieuw toe, ditmaal rijdt hij op een scooter.
2. Hoe reageerden de universiteit en hogeschool op die bedreiging?
De angst zat er goed in en er werden allerlei initiatieven opgezet. Politie en beveiliging van de universiteit surveilleerden extra en via internet werden fietsmaatjes gezocht. Aan de randen van De Uithof kwamen fietspoolpunten waar fietsers op elkaar konden wachten. En bij nood stond met één druk op de knop beveiliging van De Uithof paraat. Sommige studentes bewapenden zich met pepperspray en een aantal vrouwelijke medewerkers kreeg een alarm in de vorm van een sleutelhanger.
3. Hoe kan het dat de dader zo lang niet werd opgepakt?
Gedurende het onderzoek kwam de huidige verdachte Gerard T. twee keer in beeld van de politie. Maar hij was niet de enige man waarnaar de politie extra naspeuring deed. Het ging om een groep van 2600 mannen. Gerard T. weigerde destijds vrijwillig dna af te staan. Op basis van alleen onderzoeksgegevens kon hij niet als verdachte worden aangemerkt.
Nieuwe wetgeving maakt het mogelijk om het afstaan van dna af te dwingen. In 2014 werd T. veroordeeld voor diefstal van een lokfiets in zijn woonplaats Nieuwegein. Het dna-profiel kwam overeen met het dna-materiaal dat werd gevonden na drie verkrachtingen waarvan twee in 1995 en één in 2001.
4. Wat is het verschil tussen de verkrachter en aanrander die vorig jaar actief was in de stad?
De afgelopen jaren dook opeens weer een serieverkrachter op in Utrecht. In 2013 en 2014 werden twee studentes in de binnenstad tot orale seks gedwongen. Dat zorgde voor veel onrust bij Utrechtse studentes. Deze man werd in oktober 2014 opgepakt. Hij is door de rechter veroordeeld tot zes jaar celstraf. Om verwarring te voorkomen: het ging hier om de 41-jarige Eduard M. Dat is dus een andere man dan de verdachte Gerard T. die vandaag terechtstaat. De misdrijven waar hij van wordt verdacht vonden plaats in 1995, 1996 en 2001.
5. Waar wordt Gerard T. van verdacht en wat voor straf kan hij krijgen?
In het verleden schreef de politie 22 zedendelicten toe aan de Utrechtse serieverkrachter, waaronder nog eens twee verkrachtingen en een reeks pogingen en aanrandingen. Ondanks uitgebreid politieonderzoek kan in het merendeel van die zaken niet bewezen worden dat T. de dader is. Er zijn twintig jaar na dato geen sporen meer die nog bruikbaar zijn.
Gerard T. wordt nu door het OM verdacht van zeventien misdrijven in de omgeving van De Uithof. Hij wordt echter vervolgd voor vier verkrachtingen. Voor de overige meldingen is onvoldoende bewijslast. Alleen bij deze vier zaken is dna van T. gevonden.
Het OM eist de maximale celstraf van 16 jaar voor de verkrachtingen. (Bron: video NOS).
6. Wat vinden de slachtoffers van toen van de rechtszaak?
De vangst van T. zorgt voor gemengde gevoelens bij de slachtoffers. Blijdschap, aan de andere kant worden oude wonden opengereten. Dat vertelt een woordvoerder van Politie Midden Nederland aan NOS. Slachtoffers gaan dingen herbeleven. Dingen die ze jaren geleden hebben weggestopt. Ook op Twitter laten veel slachtoffers zich horen.
7. Wat gebeurt er bij de rechtszaak maandag en dinsdag?
Voor het proces zijn twee dagen uitgetrokken. Maandag dragen de officieren van justitie de zedenmisdrijven voor en worden de feiten besproken met de verdachte. Twee dna-deskundigen zijn aanwezig om antwoord te geven op vragen over de dna-match tussen erfelijk materiaal van T. en het profiel van de serieverkrachter uit de databank van het Nederlands Forensisch Instituut (NFI). T. moest dna afstaan na een veroordeling voor fietsendiefstal.
Ook krijgen de vier slachtoffers maandag de kans om te vertellen over de gevolgen van de verkrachting. Twee van hen hebben aangekondigd iemand anders hun verhaal te laten voorlezen.
Tijdens de rechtszaak kijken de slachtoffers mee vanuit een andere kamer. Daar moeten ze aanhoren hoe de officier over de gewelddadige verkrachtingen vertelt. Zo vertelt de officier dat T. gewapend met een nylonkous en een stanleymes de vrouwen vastbond en verkrachtte. Een 28-jarige vrouw wist uiteindelijk te ontkomen en hield zich schuil in een sloot, waarna ze na enige tijd naakt op zoek durfde te gaan naar hulp.
Gerard T. bekent zelf geen enkel feit en beroept zich op zijn zwijgrecht. Hij zweeg tijdens politieverhoren, werkte niet mee aan psychologisch onderzoek door het Pieter Baan Centrum en zwijgt ook vandaag in de rechtbank. Wel wordt door de officier gezegd dat hij op 6 juli 2015 tegen een medegevangene (een undercover-agent) zou hebben gezegd dat hij de Utrechtse serieverkrachter is.
Dinsdag houden de officieren van justitie hun requisitor (het formuleren van de aanklacht, red.) en eisen ze een straf. Aansluitend zal de advocaat pleiten en krijgt T. het laatste woord. De rechtbank heeft al aangekondigd langer over de uitspraak te zullen doen dan de gebruikelijke twee weken.
