Reint Jan Renes is een van de bekendere lectoren binnen de HU. Dat ligt niet alleen aan zijn columns voor Trajectum, maar ook aan zijn vele mediaoptredens. Tijd voor een afscheidsinterview heeft hij nog net.
Vorige week kwam het nieuws officieel naar buiten, per 1 mei begint hij al aan de Hogeschool van Amsterdam als lector. Moet hij niet ook nog vakantiedagen opnemen? Hij kijkt verbaasd. ‘Vakantiedagen? Oh, daar kijk ik eigenlijk nooit naar. Nee, zo zit ik niet in elkaar.’
En waarom hij naar een andere hogeschool vertrekt? Eigenlijk ziet hij twee redenen. Met daarbij direct de kanttekening dat hij niet per se weg hoefde uit Utrecht. ‘De HvA vroeg eerst aan mij of ik iemand kende. Binnen mijn lectoraat had niemand direct belangstelling. Daarna bedacht ik me pas dat het wellicht iets voor mij zou kunnen zijn.’
Zijn twee redenen hebben alles te maken met het thema van zijn nieuw op te bouwen lectoraat Psychologie van de Duurzaamheid. ‘Ik ben sociaal psycholoog en van daaruit in de wereld van communicatie terechtgekomen. Nu ga ik terug naar die psychologie en daar is ook een opleiding aan gekoppeld, Toegepaste Psychologie. Bovendien vind ik duurzaamheid een interessant en belangrijk thema. Dat zijn voor mij pullfactoren geweest.’
Heimwee
Later in het gesprek vertelt hij toch ook enige heimwee te hebben naar de oude structuur binnen de HU. ‘Ik had toen een faculteitsdirecteur boven me, Lem van Eupen, die ook formeel het onderwijs en onderzoek met elkaar moest verbinden: ze was verantwoordelijk voor beiden. Natuurlijk hebben instituutsdirecteuren nu oog voor de verbinding met onderzoek. En de directeur van het Kenniscentrum let weer op de verbinding met onderwijs. Maar toch: voor mij persoonlijk werkt het als het in één persoon boven mij is verbonden.’
Maar het zijn slechts organisatorische randzaken. Voor Renes gaat het toch om de inhoud. ‘Nu houden we ons bij Publab bezig met allerlei thema’s: veel gezondheid, veiligheid en duurzaamheid. Ik vind die focus op één onderwerp heel interessant.’
Waarbij zijn timing natuurlijk bijzonder is te noemen. Zijn vertrek werd bekend kort na de Provinciale Statenverkiezingen. Waarbij ‘de klimaatdrammers’ van GroenLinks en de -ontkenners van Forum van Democratie wonnen. Een lastig moment, om juist nu lector psychologie van de duurzaamheid te worden? Eerder het tegendeel, vindt Renes. ‘Ontzettend fascinerend’ noemt hij het. En hij is ook ‘oprecht nieuwsgierig’ naar de opvattingen van beide partijen en vooral de psychologische processen die hierachter schuilgaan. ‘Zet een stap naar achter en dan is er heel veel begrip. Voor beide partijen. Natuurlijk, cijfermatig is er geen enkele reden te veronderstellen dat het wel goedkomt. Dus natuurlijk moeten we ingrijpen. Maar kijk vanuit een meer psychologisch perspectief: mensen zijn ongelooflijk gevoelig voor wat we dreigen te verliezen, we hechten enorm aan wat er is. Dan snap ik heel goed dat er een tegenbeweging ontstaat die zegt: maar hallo, is het allemaal wel nodig? En kunnen we dit dragen? Dat kun je negeren, dat kun je belachelijk vinden maar je kunt ook de vraag stellen: oké, wat speelt er? Het is heel belangrijk met duurzaamheid aan de slag te gaan. Maar dat kan ik alleen door open en nieuwsgierig te kijken naar wat die ander wil en doet.’
‘Voor mij persoonlijk werkt het als het in één persoon boven mij is verbonden’
Daarnaast hoopt Renes zich weer meer in zijn ‘oude’ roeping, de psychologie, te kunnen verdiepen. ‘Het gaat mij om de toepasbaarheid van kennis. Maar daarbij zoek ik het graag in het fundamentele onderzoek in de wetenschap. Van daaruit wil ik een vertaling maken naar mijn eigen onderzoek en naar het onderwijs.’
Een andere logische stap in het toepassen van kennis is voor hem de weg naar de media. Die wisten hem tot voor kort altijd te vinden. Of het nou ging om voeding, partnerkeuze of de brexit. Maar voortaan verwijst hij ze met plezier door naar het Publab aan de HU (‘ik laat daar een heel mooi team achter dat er goed voor staat’). Alleen als het over duurzaamheid en psychologie gaat, blijft het zijn pakkie-an. ‘Want een ding staat vast: op dat terrein gaat er de komende jaren heel veel gebeuren.’
Zie ook de columns die Reint Jan Renes schreef voor Trajectum
