De ene partij wil de basisbeurs behouden, de ander pleit voor een sociaal leenstelsel. Met de verkiezingen voor de deur spreken kopstukken van politieke partijen zich uit over studiefinanciering.
Mariëtte Hamer (PvdA) vindt dat de toegankelijkheid van het hoger onderwijs met een sociaal leenstelsel niet in gevaar komt: ‘Nee, niet met dit sociale leenstelsel. Zolang maar voor iedereen duidelijk is dat je je lening alleen hoeft terug te betalen als je genoeg geld hebt. En anders dan de VVD laten wij de aanvullende beurs voor studenten uit minder kapitaalkrachtige gezinnen intact. Ook van de ov-kaart blijven we af.’
GroenLinks wil de basisbeurs afschaffen. Tofik Dibi: ‘Geef studenten een hogere maandelijkse toelage, een studieloon. Dan hoeven ze minder bij te verdienen en hebben ze meer tijd voor hun studie. Afgestudeerden betalen iets meer belasting dan niet-hoogopgeleiden en lossen hun studieloon naar draagkracht terug. De hoogte van deze belasting is mede afhankelijk van het aantal studiejaren, zodat snel studeren loont. Daar staat tegenover dat we de aanvullende beurs willen verhogen, met tachtig euro per maand.’
Niemand vindt het leuk als de basisbeurs in een lening verandert, zegt Boris van der Ham (D66). Toch moet het volgens hem gebeuren: ‘Het moet, want met dat geld kunnen we iets moois doen: investeren in hoger onderwijs. (…) Wij denken dat het afschaffen van de basisbeurs voorzichtig moet gebeuren: eerst voor masterstudenten, pas later voor bachelorstudenten. (…) Voor mbo’ers willen we de basisbeurs overigens overeind houden.’
Het CDA wil de basisbeurs behouden. Marja van Bijsterveldt: ‘Studenten die in een normaal tempo studeren en die zelfs nog een jaar langer doen over een opleiding van officieel vier, vijf of zes jaar, blijven in onze plannen het volle pond krijgen: een basisbeurs, eventueel een aanvullende beurs, wettelijk collegegeld en een volledige ov-kaart, net als nu. (…) Maar voor wie langer dan een jaar uitloopt, krijgt de universiteit of hogeschool bij ons geen bekostiging meer. Vandaar dat deze studenten het instellingscollegegeld moeten betalen. De hoogte daarvan schat het Centraal Planbureau op 5500 euro per jaar. (…) Verder vervalt het recht op een gratis ov-jaarkaart na de normale studieduur plus een jaar. Studenten kunnen wel net als nu blijven lenen om de kaart te behouden.’
SP’er Jasper van Dijk vindt het CDA-plan maar niks: ‘Dat is een onthutsend botte bezuinigingsmaatregel. Natuurlijk vinden we dat studenten zoveel mogelijk moeten worden uitgedaagd. Maar bij de TU Eindhoven waar ik laatst was, doet momenteel de helft van de studenten langer dan zes jaar over zijn opleiding. Zij krijgen van het CDA de keuze om te stoppen met studeren of een collegegeld van duizenden euro’s te betalen. Die keuze is mede afhankelijk van de inhoud van je portemonnee en dat vinden wij verkeerd. En of studenten daadwerkelijk sneller gaan studeren betwijfel ik. Er zit allang een prikkel in de studiefinanciering, want je hebt maar vier of vijf jaar beurs.’
De VVD pleit ervoor de basisbeurs en aanvullende beurs af te schaffen en studenten te laten lenen. Mark Harbers ziet niets in de voorstellen van andere partijen: ‘Het voorstel van GroenLinks, de academicibelasting voor afgestudeerden, lijkt heel sympathiek. Maar het gaat eraan voorbij dat hoogopgeleiden vaak al veel belasting betalen. Aan het plan van het CDA zitten ook allerlei haken en ogen. Studenten met meer dan een jaar vertraging moeten het instellingscollegegeld betalen en dat is vaak duizenden euro’s meer. Bij ons kun je ervoor kiezen langer te studeren, maar dan moet je ook langer lenen of op een andere manier in je levensonderhoud voorzien. Maar het is wel je eigen keuze.’
De citaten op deze pagina’s komen uit interviews van het Hoger Onderwijs Persbureau (HOP). Op trajectum.hu.nl staan de gehele artikelen.
