Studenten die op kamers gaan wonen, moeten zich inschrijven op hun nieuwe adres, ook als hun huisbaas dat verbiedt. Anders mogen ze geen basisbeurs voor uitwonenden aanvragen.
Gisteren bleek in de Tweede Kamer dat alle partijen de nieuwe wet steunen die fraude met de basisbeurs tegengaat. Studenten krijgen vanaf volgend jaar een boete als ze een beurs voor uitwonenden aanvragen, terwijl ze eigenlijk nog bij hun ouders wonen. Gaan ze opnieuw in de fout, dan verliezen ze hun recht op studiefinanciering.
De politieke steun is om twee redenen groot: het is een principekwestie, maar het gaat ook om grote bedragen. Frauderende studenten ontvangen jaarlijks ruim tweeduizend euro te veel, wat de staat in totaal veertig tot 55 miljoen euro kost. En de pakkans is momenteel vrijwel nihil.
Het debat ging daarom vooral over de details. Hoe hard moet je zijn voor studenten die zich werkelijk niet kunnen inschrijven? Zijlstra benadrukte dat er uitzonderingen zullen worden gemaakt, als dat nodig is. Wanneer een gemeente een student weigert in te schrijven op het adres van een kantoorpand dat tijdelijk bewoond wordt (‘een theoretische kwestie, maar ook daar houden we rekening mee’), dan zal de student een briefje met de weigering krijgen. Dat briefje volstaat dan om de Dienst Uitvoering Onderwijs ervan te overtuigen dat je werkelijk uitwonend bent.
Maar er zijn ook studenten die zich van hun huisbaas niet mogen inschrijven, zei Tanja Jadnanansing van de PvdA. Voor die groep wilde zij een uitzondering maken. ‘Dergelijke jongeren valt niets te verwijten, maar zij worden wel gestraft. Dat zou niet moeten kunnen.’ De Socialistische Partij viel haar bij.
Daar wil Zijlstra niets van weten. Illegale onderhuur is immers verboden, legde hij uit, en zulke praktijken wil hij niet faciliteren door studenten toch een beurs voor uitwonenden te geven als ze aan illegale onderhuur meewerken. ‘Daar trekken wij de grens.’
Jasper van Dijk van de SP begreep dit niet meteen. ‘Stel, de huisbaas zegt tegen een student dat die best bij hem mag komen wonen, als hij zich maar niet inschrijft op dat adres, omdat de huisbaas dan zijn huurtoeslag verliest. Dan is het toch geen illegale onderverhuur? Dan is het gewoon het persoonlijke belang van die huisbaas.’
Daar kon Zijlstra kort over zijn: ‘Als de student zich niet inschrijft, gaat hij erin mee dat de huisbaas met toeslagen fraudeert. We gaan geen frauduleuze situaties in stand houden omdat studenten daarmee zijn geholpen.’
