TikTok, Instagram Stories en Snapchatfilters: Gen Z weet niet beter. Het contrast met de wereld waarin docenten opgroeiden is groot. Om de generatiekloof te overbruggen, liet het programma Samen Digitaal maandag de studenten aan het woord.
‘Vandaag gaan we praten over de mensen waar we het eigenlijk voor doen: onze studenten, oftewel, Gen Z’, vertelt Mark Scholten, programmamanager van Samen Digitaal. Een groep van 46 HU-medewerkers staat aandachtig te luisteren onder het genot van een hapje en een drankje boven de Foodcourt. ‘Als Samen Digitaal vinden wij studentsucces heel belangrijk. En iemand die ons daar alles over kan vertellen is Claire van Megen.’
Claire stapt naar voren. ‘Hoe kijken studenten zelf naar hun digitale wereld en de gevolgen daarvan op hun studentsucces en mentale welzijn? Gelukkig ben ik student, dus kan ik er alles over vertellen.’ Ze deed de pabo aan de Universiteit Leiden. Ze is bestuurslid van een studentenvereniging en medeoprichter van stichting Praat Erover, die studenten koppelt aan een hulpverlener. Inmiddels hebben 35.000 studenten toegang tot die dienst.
Luisteren, luisteren, luisteren
‘Wie behoort tot de Baby Boomers?’ Stilte. ‘Generatie X?’ Handen schieten in de lucht. ‘Kijk, daar zijn ze. En Generatie Z, geboren tussen 1997 en 2012?’ Claire steekt haar hand omhoog, samen met een enkeling in de zaal. ‘Wat is uniek aan deze generatie? Naast dat social media alomtegenwoordig zijn, zijn ze ook aandragers van verandering. Denk bijvoorbeeld aan het klimaat. Ze worden vaak onterecht als snow flakes neergezet, maar uit onderzoek blijkt daar niets van waar te zijn.’ ‘Wat zijn snow flakes?’, vraagt Scholten. ‘Sorry. Ze zijn emotioneel stabiel’, verduidelijkt Claire.
‘De digitale wereld heeft zowel positieve als negatieve gevolgen. Zo ben je altijd bereikbaar, maar heb je daardoor ook nooit rust. Je bent direct geïnformeerd, maar krijgt dingen voorgeschoteld die je helemaal niet wilt weten. Je vindt makkelijk mensen waarin je je herkent, maar vergelijkt jezelf constant met diegenen die mooier, slimmer en dunner zijn. Tot slot zijn online gokken en likes ontzettend verslavend; alle andere bestuursleden van mijn studentenvereniging gokten online.’
Wat is de tip van deze Claire aan HU-medewerkers? ‘Jongeren hebben het gevoel dat ze niet worden gehoord. Betrek ze dus bij de vormgeving van het onderwijs. Vraag hen hoe ze tegen dingen aankijken. En neem ze serieus, geen schijnparticipatie!’
Verfraaiing
Het gros wurmt zich naar een klaslokaal iets verderop, waar drie panelleden klaar zitten: student Creative Business Anyl Snelder, optometrie Furkan Dogan en wederom Claire. Aan de aanwezige HU-medewerkers om hen het hemd van het lijf te vragen.
‘Ik deed eerst ICT aan een andere hogeschool’, vertelt Furkan, ‘maar ik kwam er al vrij snel achter dat ze de opleiding verfraaiden op de open dag. Ik dacht dat we games gingen maken, maar dat was niet zo.’
Anyl herkent zich in zijn verhaal. ‘Ook ik had andere verwachtingen. De opleiding is minder creatief en toekomstgericht dan ik dacht. Als ik dat had geweten, had ik waarschijnlijk een hogeschool gekozen die zich meer richt op het creëren.’
Scholten vraagt zich af: ‘Wat kunnen wij als HU van jullie leren?’
Claire weet het wel. ‘Wij hebben ontzettend veel kennis, bijvoorbeeld over social media, maar we worden nergens bij betrokken. Daar kan ik soms heel boos over worden.’ Mark: ‘Dus jullie moeten eigenlijk onze docenten worden?’ De panelleden denken even na. Furkan: ‘Ik denk dat, als jullie alleen al naar ons luisteren, er mooie dingen uit kunnen komen. Vraag eens: “Hoe gaat het, loop je ergens vast?” Doe er volgens wat mee. Studenten vullen de NSE niet in omdat er niks mee gebeurt.’
Vliegen boven Berlijn
In een andere zaal vertelt geschiedenisdocent Pieter Mannak over de mogelijkheden van VR in het klaslokaal. ‘Wie heeft er wel eens een VR-bril opgehad? Uit onderzoek blijkt dat leerlingen historische gebeurtenissen veel intenser ervaren met behulp van VR. We vragen hen om zich in te leven in een middeleeuwse boer, maar voor hun zijn de middeleeuwen even abstract als Middle Earth uit Lord of the Rings. Met VR lukt het ze zich in hem te verplaatsen.’
De aanwezigen mogen het zelf ook ervaren. Niet iedereen is enthousiast. ‘Ik word er misselijk van’, zegt iemand snel. Een drietal doolt wild, om zich heen kijkend, door de zaal. Ze vermijden elkaar op een haar na. ‘Het filmpje toont een Britse piloot tijdens de Tweede Wereldoorlog die boven Berlijn vliegt’, legt Pieter uit. ‘Leerlingen vertelden na het zien ervan dat ze zich verbonden voelden met hem.’
Balans
‘Ik hoop dat jullie vandaag het een en ander hebben geleerd’, zegt Scholten als iedereen is teruggekeerd. ‘Hoe hebben de studenten het ervaren?’ Er komen twee studenten Journalistiek naar voren, die zich als mystery guest onder de medewerkers bevonden. ‘Het was leuk om alles eens vanuit de kant van de docenten te zien. Het is goed om te zien dat jullie bereid zijn om naar ons te luisteren en er werk van willen maken.’
Scholten blikt terug: ‘Studenten willen blijkbaar meer interactie tijdens de lessen en meer gebruik maken van podcasts en video’s. Tegelijkertijd moeten ze ook gewoon teksten leren lezen. Het gaat denk ik om de balans: wij moeten ons beter inleven in hun wereld, maar zij ook in de onze. O ja, en ik weet nu wat snow flakes zijn!’
