Het leek een kleine ingreep, maar veroorzaakte toch een debat: het college van bestuur wilde het woord ‘neurodivergentie’ schrappen uit de Onderwijs- en Examenregeling (OER). Te vaag, te breed en te kwetsbaar voor misbruik, zo luidde de redenering. Maar de Hogeschoolraad (HSR) steekt daar een stokje voor: de term moet blijven, zij het met mitsen en maren.
‘Veel studenten doen een beroep op neurodivergentie, terwijl dit niet altijd aantoonbaar is.’ Dat was de reden voor het college van bestuur om die term voortaan weg te laten. Neurodivergentie moest worden vervangen door ‘aantoonbare omstandigheden, vastgesteld door een deskundige, zoals dyslexie en ADHD’. Deze formulering – op het oog een stuk langer en omslachtiger- was noodzakelijk, schreef het cvb in een begeleidende brief naar de Hogeschoolraad (HSR).
Alleen: dat bleek niet te kloppen. Navraag van Trajectum bij de teamleider van studentdecanen leerde dat studenten helemaal niet massaal zonder bewijs op de deur kloppen. Sterker nog: het was nog geen enkele keer voorgevallen. Desalniettemin waarschuwde de teamleider dat de huidige OER-tekst wel ruimte laat voor dat risico.
De OER is een belangrijk document aan de HU: daarin staan de rechten en plichten van docenten en medewerkers. Bijvoorbeeld wanneer iemand aanspraak kan maken op een extra toetskans. Elk jaar wordt de Onderwijs- en Examenregeling (OER) onder de loep gehouden. Vorig jaar werd neurodivergentie daarin voor het eerst genoemd.
Een klein woord met potentieel grote gevolgen
Maar de Hogeschoolraad was niet gelukkig met de wijziging van het bestuur. Zij kwam met een tegenvoorstel, een variatie op de zin van het cvb. ‘Neurodivergentie’ moest terug, maar met deze toevoeging: ‘aangetoond en/of vastgesteld door een deskundige, zoals ADHD, dyslexie, ASS, etc.’
Een klein verschil, zou je zeggen. Maar volgens HSR-voorzitter Rinne Post is het precies die nuance die het verschil maakt. ‘Door het woord neurodivergentie terug te zetten, erken je een groep studenten die zich vaak al niet gezien voelt,’ zegt hij. ‘En door zowel “vastgesteld” als “aangetoond” te gebruiken, houden we het werkbaar voor studentdecanen.’
Ook de toevoeging ‘etc.’ lijkt een detail, maar is volgens Post heel belangrijk. ‘Neurodivergentie is meer dan de bekende diagnoses’, zegt hij. ‘Studenten moeten kunnen denken: oh, dit gaat óók over mij.’
Daarnaast wil de HSR ook studenten zonder officiële diagnose tegemoetkomen. Waar het cvb voor ‘vastgesteld’ koos – een formele diagnose – pleit de HSR ervoor dat studenten hun neurodivergentie ook kunnen ‘aantonen’, zonder een stempeltje dus. ‘Studentdecanen kunnen die aantoonbaarheid prima beoordelen’, zegt de voorzitter. ‘Net zoals zij nu al inschatten of iemand recht heeft op een extra toetskans vanwege persoonlijke omstandigheden.’
Aan tafel met het cvb
Woensdag 26 november schoof het cvb aan bij de HSR om de OER te bespreken. Cvb-lid Eva Reuling reageerde toen positief op het voorstel van de raad. Over de toevoeging ‘etc’ zei ze: ‘Als door die toevoeging al die aandoeningen eronder vallen, nemen we het graag over.’ Wel wilde ze het voorstel nog langs Juridische Zaken laten gaan.
Een ander voorstel van de HSR viel minder in de smaak: een lijst met neurodivergenties of ‘andere omstandigheden’. Reuling vreesde dat zo’n lijst juist beperkend werkt. ‘Zonder lijst kunnen we een grotere groep studenten helpen.’
HSR-lid Sil de Nijs zag dat anders. Volgens hem biedt zo’n lijst juist herkenning. ‘Als het nergens staat, hoe moet een student zich er dan in herkennen?’ Reuling vindt dat de toevoeging ‘etc’ dat wel voldoende dekt.
Hoewel het cvb de lijst niet ziet zitten, beloofde Reuling dat de informatie erover in ieder geval duidelijk terugkomt op HU Helpt. Op 17 december stemt de HSR over de nieuwe Onderwijs- en Examenregeling.
