Henk Penseel was (onder andere) docent aan de HU en blogt sinds 2010 voor de Trajectum-site. Ditmaal: over afdwalen, algoritmes en beter onderwijs.
De twee eerste dikke maandnummers van Vrij Nederland liggen nog op me te wachten. Ik wil eerst nog een aantal weekuitgaven van vorig jaar doorspitten. Je zal maar eens iets missen. Dan heb ik ook nog de handicap dat ik niet zo snel lees. Een gemiddelde lezer heeft deze column in twee à drie minuten uit. Ik doe over zo’n lengte, ongeveer vierhonderd woorden, een stuk langer. Ik krijg bij het lezen altijd allerlei associaties. Daardoor stop ik vaak en dwalen mijn gedachten af. In zo’n geval begin ik weer ietsje terug. Zo van: drie regels vooruit, één terug.
Die afdwalingen, het moeilijk kunnen focussen, spelen mij parten. Als ik een artikel gezien het onderwerp niet echt hoef te lezen, maar mijn oog valt op het woord onderwijs, dan doe ik het toch. Je zal maar eens iets missen. Zo lees ik een artikel van Caius Nijstad in Den Uitvreter. Hij is masterstudent Sociale Geografie en Planologie aan de UvA. Hij beseft steeds meer de kracht en invloed die onderwijs heeft op mensen in de maatschappij. Kinderen worden gevormd tot burgers met normen en waarden.
In de klas wordt datgene behandeld wat in het curriculum staat. Dat is volgens Nijstad een vorm van kennis, die sociaal-cultureel geconstrueerd en geselecteerd is. Daarom moeten we kritischer reflecteren op onze geschiedenis en ons curriculum zo inrichten dat degenen die ons onderwijs doorlopen een completer beeld krijgen dan wat er in een eng curriculum staat.
Dan nog even over data-scepticus Cathy O’Neal, voormalig quant, die wiskundige modellen maakte voor bijvoorbeeld hedgefunds. Ik lees dit in een artikel in Vrij Nederland (19-11-2016), waarin staat dat de regering-Obama met big data het onderwijs wilde verbeteren. Daar wilde ik het mijne van weten. Voortgang van leerlingen, studenten en docenten werd gemeten. Op basis daarvan werden soms docenten ontslagen. Maar hoe het algoritme in elkaar zat, werd niet prijsgegeven door het Ministerie van onderwijs, waardoor controle onmogelijk was.
O’Neal was eerst professor in New York, maar ze ging drie keer zoveel verdienen op Wall Street, dat ze nu een hebzuchtig, competitief riool noemt. Ongelijkheid kan je in haar ogen aanpakken met beter onderwijs. ‘Dan speel je in op het gevoel van mensen dat het eerlijk is als jonge mensen een goede opleiding krijgen. Dat is een aardig argument, ook voor rijke kinderen.’
Algoritmes hebben de laatste jaren de rijken rijker gemaakt, maar hebben niet bijgedragen tot het terugdringen van ongelijkheid of het verbeteren van het onderwijs.
