Vader, echtgenoot, zoon, broer, presentator, comedian, motivator, public speaker and a few more things. Zo omschrijft Jörgen Raymann zichzelf. Hij kwam langs voor de viering Diversity Day van de HU voor een keynote te geven over diversiteit.
Rond half vier druppelen de eerste mensen binnen terwijl de muziekgroep Superlandaya zich voorbereidt. De ruimte vult zich met ritmische muziek. De muzikanten bespelen de djembé, de Guineese kora en een saxofoon. De inmiddels vijftig mensen in de collegezaal klappen enthousiast mee en twee mensen staan te dansen. Na het welkomstwoord van Emre Çiçek van Diversiteit en Inclusie, wordt Jörgen Raymann het podium opgeroepen.
Diversiteit in sociaal economisch belang
Jörgen is bekend van zijn televisie optredens, theatershows en comedy. ‘Ik heb altijd gezegd dat ik tot mijn vijfenvijftigste theater doe en daarna iets anders.’ Zo gezegd, zo gedaan. Jörgen heeft een platform opgericht dat hij binnenkort gaat lanceren, waarmee hij bedrijven wil helpen met het diversiteitbeleid. Hij streeft naar collectieve gedragsverandering. ‘Voor gedragsverandering is minimaal drie maanden tot een jaar nodig. Na het einde van dat jaar zullen bedrijven daar de vruchten van plukken.’
Meer vrouwen aan de top betekent meer omzet
Jörgen benadrukt dat het streven naar diversiteit niet alleen een belangrijk sociaal-maatschappelijk punt is, maar vooral ook sociaal-economisch meerwaarde heeft. ‘Een bedrijf met één procent meer vrouwen aan de top, draait drie procent meer omzet, blijkt uit verschillende onderzoeken. En een hoger percentage van etnische diversiteit in een bedrijf, verhoogt de inkomsten met maar liefst vijftien procent’, legt hij uit.
‘Ik dacht altijd, tot in mijn twintiger jaren, dat zwarte mensen dommer waren dan witte mensen. Dat kwam omdat ik boeken las zoals Kuifje in Afrika, Oki en Doki bij de nikkers en Asterix en Obelix. Daarin werd de enige zwarte man dom en onhandig afgebeeld. Met deze beelden zijn we allemaal opgegroeid. En pas als je dit herkent, kun je er iets aan doen.’ Tegenwoordig wordt de racismekaart snel getrokken, mensen zijn bang om iets verkeerds te zeggen, denkt Jörgen. ‘Maar om onwetendheid moet je niet boos worden.’ Hij geeft Nelson Mandela als voorbeeld die schrok toen hij constateerde dat het vliegtuig waarin hij zat door twee zwarte mannen zou worden bestuurd. ‘Iedereen heeft dit soort referentiekaders, en wij kunnen hiervan afstappen.’
Ik probeerde het woord hetero als scheldwoord
Leren en veranderen
‘Vaak doen we uitspraken zonder dat we stilstaan bij de gevolgen. Ik heb die fout ook gemaakt. In het verkeer schold ik mensen uit voor homo. Als iemand iets verkeerd deed schreeuwde ik achter mijn stuur ‘homo!’. Mijn dochter zat een keer naast me en zei: ‘Papa, really? Ik ben lesbisch, hoezo?’’ Er klinkt gegrinnik uit de zaal. ‘Ik ben een trotse vader van een lesbische dochter, noem mezelf een Pride-parent. En toch verviel ik in die fout, want ik stond niet stil bij wat het voor de ander kan betekenen. Later heb ik het woord hetero als scheldwoord geprobeerd, maar dat werkte ook niet lekker.’ De zaal proest het uit.
Iets later zegt Jörgen ‘Flikker op’. Hij wordt hier direct op aangesproken door iemand uit het publiek. ‘Dat is heteronormatief.’ ‘Je hebt helemaal gelijk, mijn excuses hiervoor. Dit is nou een goed voorbeeld van dat we elkaar mogen verbeteren.’ Dit is iets waar hij aan moet werken, vertelt hij aan de zaal. ‘Mensen denken al snel dat als je je beeld bijstelt, je geen ruggengraat hebt. Dat is niet zo!’ Hij vindt dat juist het mooie aan mens zijn, dingen leren en kunnen veranderen.
Ondanks de magere opkomst zat het publiek hoog in de energie. De muziek deed zijn werk en Jörgen heeft het publiek laten lachen en nadenken. Iemand zei achteraf: ‘Het was een leukere bijeenkomst dan ik had verwacht.’ Met drie verschillende quotes eindigt Jörgen zijn presentatie. Vision without acting is like dreaming, but acting without vision is a nightmare (Japanese Proverb). Gisteren was ik slim en probeerde ik de wereld te veranderen, vandaag ben ik wijs en verander ik mezelf (Perzische filosoof en dichter Rumi). En tot slot: ‘Respect is een ander gunnen wat jij jezelf ook gunt. Dat, lief publiek, is mijn eigen quote.’
