De Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW) heeft een conceptversie van een nieuwe gedragscode wetenschappelijke integriteit gepresenteerd. Iedereen kan tot 20 oktober reageren.
De huidige code is zeven jaar oud, maar volgens de commissie sluit die onvoldoende aan bij het praktijkgerichte onderzoek van hogescholen. Ook zijn thema’s als kunstmatige intelligentie, kennisveiligheid en de rol van politiek urgenter geworden. ‘Voor het goed vervullen van ieders maatschappelijke rol dienen alle partijen elkaars autonomie te respecteren,’ staat in de code. Wetenschappers leveren feiten, maar ook ‘methodische twijfel’.
Nieuw is onder meer de oproep om niet te publiceren in malafide tijdschriften. Verder wordt open science aangemoedigd: data en publicaties moeten ‘waar mogelijk en wenselijk’ vrij toegankelijk zijn.
Over AI is de toon voorzichtig. Onderzoekers mogen alleen technologie gebruiken waarvan de werking duidelijk en wetenschappelijk gevalideerd is. Werkgevers moeten daarbij richtlijnen bieden. Begin 2026 gaat de nieuwe code in.
Bron: HOP, Olmo Linthorst