Een ballonnetje kopen op een feestje? Vanaf 1 januari 2023 kan dat niet meer. Het bezitten en verkopen van lachgas wordt verboden, omdat de gezondheidsrisico’s te groot zijn. HU-studenten vertellen over hun lachgasgebruik. ‘Als mensen het echt willen, kopen ze het alsnog.’
‘Ik haalde maandelijks een tank lachgas van twee kilo’, vertelt HU’er Mo* (25). ‘Dan parkeerde ik ergens, samen met een meisje. Twee uur lang zaten we in de auto en gebruikten we lachgas. Daar raak je van in de mood. We gingen wat friemelen, in stilte.’ Volgens Dave* (19) geeft lachgas je een licht gevoel in je hoofd. ‘Je krijgt het gevoel alsof je zweeft.’
In kroegen, clubs en vooral op huisfeestjes: lachgas is populair in het uitgaansleven. Uit onderzoek van Trimbos blijkt dat 27,3% van de hbo-studenten ooit lachgas heeft gebruikt. 1,6% van de studenten gebruikte het nog de laatste maand voor het invullen van de vragenlijst (2021). Op Instagram vroegen we honderd HU-studenten of zij wel eens lachgas gebruiken. 19% zegt van wel. Vinden studenten het erg dat lachgas verboden wordt? 88% zegt van niet, 12% zegt van wel.
Risico’s
‘Het recreatief gebruik van lachgas leidt tot enorme gezondheidsrisico’s’, aldus staatssecretaris Van Ooijen. ‘Ook de veiligheid van niet-gebruikers is in het geding’, zegt hij in een bericht van Rijksoverheid.
Student Dave gebruikt vijf keer per jaar lachgas, op huisfeestjes of in de club op Kreta. Dan neemt hij maximaal twintig ballonnen. ‘Ik weet dat er risico’s zijn. Verlamd raken of blind worden. Maar dan moet je het veel vaker gebruiken dan dat ik doe. Ik krijg wel altijd hoofdpijn na een avond lachgas pompen.’
Mo is twee jaar geleden gestopt met lachgas. ‘Tijdens het gebruik kreeg ik trillende zenuwen, bijvoorbeeld in mijn onderarm. Mijn lichaam gaf signalen dat ik moest stoppen. Ik weet hoe slecht het is.’ Volgens Drugsinfo zijn de kortetermijn-risico’s onder andere misselijkheid, hoofdpijn, tintelingen, duizeligheid, omvallen. Lange termijn gevolgen zijn onder andere gevoelloosheid en pijnscheuten en verslaving.’
Een vriend van Mo is verslaafd. ‘Hij kotst en gaat dan weer door. Ook in zijn eentje. Hij is al meerdere keren naar een afkickkliniek gegaan, maar dat helpt niet. Heel jammer.’ Ook Dave heeft een vriend die elke dag lachgas gebruikt. ‘Maar ik heb daar zelf geen last van en ben daar ook niet bang voor.’
Ballonnetjes doen en de weg op?
Andere vrienden van Mo gebruiken elke maand en soms elk weekend lachgas. ‘Ook vaak met een meisje in de auto. Ze hebben hun eigen adresjes voor de lachgas tanks en kopen inmiddels tanks van zes kilo voor twee personen. Drie kilo per persoon dus. Heel veel.’ Daarna moeten ze nog terug naar huis rijden, maar volgens Mo kan dat met lachgas. ‘Als je drie uur lang ballonnen neemt en daarna een half uurtje wacht, is het effect helemaal weg. Dat is anders dan wanneer je alcohol drinkt voor het rijden.’ Volgens verslavingsinstelling Jellinek kun je echter uren na gebruik van lachgas onoplettend blijven. De afgelopen drie jaar gebeurden bijna 1800 verkeersongevallen met lachgas, berichtte de NOS eind vorig jaar.
Verbod
Al in december 2019 kondigde staatssecretaris Blokhuis aan dat er werd gewerkt aan een verbod op lachgas voor recreatief gebruik. Op 1 januari 2021 zou het verbod ingaan, maar dat bleek onuitvoerbaar vanwege geldtekorten voor handhaving. De helft van de gemeenten vond het te lang duren en voerde zelf al regels in voor lachgas. Ook in een aantal Utrechtse wijken geldt sinds 11 juli 2022 een verbod. Vanaf 1 januari 2023 is lachgas nu overal verboden.
‘Voor mensen die dit achter het stuur gebruiken, is zo’n verbod goed’, zegt Mo. ‘Maar of het gebruik van lachgas compleet stopt? Als mensen het echt willen, kopen ze het alsnog. Dat geldt voor alles wat illegaal wordt. Het gebruik zal afnemen en dat is goed, maar dan wordt er een andere drug populairder. Snus of miauw bijvoorbeeld.’
Dave vindt het verbod niet erg. Maar als hij volgend jaar op een feestje komt waar lachgas wordt gedaan, doet hij nog mee. ‘Ik kijk op een feestje wat de pot schaft.’
