Henk Penseel was (onder andere) docent aan de HU en blogt sinds 2010 voor de Trajectum-site. Ditmaal: over de HU, het Jaarverslag en leiderschap.
Het HU-Jaarverslag 2016 ziet er weer prachtig uit. Jammer genoeg niet meer als handzaam boekje – ik had ze mooi op een rij staan – maar digitaal. Toch is een deel van de teksten nogal wollig en nietszeggend. Het is in de trant van ‘we gaan ervoor’, zonder dat duidelijk is wáárvoor. Ik neem alleen even de paragraaf leiderschap onder de loep. Nog geen twintig regels Nederlandse tekst doorspekt met Engelse kreten als ‘leadership allignment’, ‘leadership development’, ‘leadership in practice’, ‘leadership basic’ met veelal ‘large scale’ interventies.
En dan heeft men als doel ‘het internaliseren van een leiderschapsstijl die past bij de fase van organisatie- en teamontwikkeling’. Internaliseren betekent het je eigen maken van iets. Dat moest ik eerst even opzoeken. De HU-leidinggevenden moeten zich dus een leiderschapsstijl eigen maken, die misschien helemaal niet bij hen past. Eigenlijk is het een niet te beschrijven stijl, want de stijl verandert immers bij een organisatie en een team dat constant in ontwikkeling is.
En wat zeggen dan de beleidsmakers die lang op deze teksten hebben zitten broeden? Ja, maar de HU is ook een organisatie die in beweging is. We hebben flexibele leiders nodig. Mijn antwoord daarop is dan: waarom zeg je dat dan niet gewoon?
In het jaarverslag staat dan verder te lezen dat er enkele acties op conceptueel niveau zijn geweest en dat besluitvorming en verdere realisatie in 2017 zal plaatsvinden. Voor mij schept dit niet echt duidelijkheid.
Natuurlijk is het goed dat er aandacht besteed wordt aan het coachen van leiders, al vind ik het belangrijker dat men de juiste leider kiest. Soms komen mensen op een leidinggevende positie die er eigenlijk niet thuishoren. Maar toch blijven ze gehandhaafd. Je kan dan als HU wel veel tijd en geld spenderen aan het coachen van leiders, zorg er echter eerst voor dat de zogenoemde benoemingscommissies de juiste personen op de juiste plekken zetten.
Wie echte leiders zijn, zie je al op jonge leeftijd, op de basisschool en in sportverenigingen. De leiderschapskwaliteiten van die personen kan je verbeteren. Als men van volgers leiders wil maken, kan je ze wel trucjes leren, maar ze zullen het altijd minder doen dan de natuurlijke leider. Vind jij dat jouw baas je ten onrechte over het hoofd heeft gezien, dan kan je jezelf ook trainen.
Voor zelfstudie hier een TEDtalk van vijf minuten, waarin in een razend tempo tien leiderschapsmodellen uitgelegd worden. Misschien pikt men je er alsnog uit om leiding te geven.