Nederlanders hebben meer vertrouwen in de wetenschap dan in de rechtspraak, politiek, kranten en vakbonden. De onrust over vaccinaties en klimaatwetenschap heeft geen diepe sporen nagelaten.
Over het algemeen zit het wel goed met het imago van de wetenschap, melden onderzoekers van het Rathenau Instituut en de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid vandaag in een gezamenlijk rapport.
Volgens een steekproef onder achthonderd Nederlanders kan alleen het imago van de rechtspraak enigszins tippen aan dat van de wetenschap. De rest heeft het nakijken.
Maar van blind vertrouwen is bepaald geen sprake. De Nederlanders blijken meer vertrouwen in de wetenschap als geheel te hebben dan in individuele wetenschappers. Minder dan de helft is het eens met de stelling dat verreweg de meeste wetenschappers eerlijk en betrouwbaar zijn. Ook gelooft één op de drie dat wetenschappelijke kennis veel minder zeker en betrouwbaar is dan wetenschappers zeggen.
De onderzoekers zien een parallel met het vertrouwen in de democratie. Het kabinet, politieke partijen en afzonderlijke politici scoren een stuk slechter dan de democratie als geheel.
Volgens de WRR en het Rathenau Instituut is vertrouwen in de wetenschap sterk afhankelijk van sociaal vertrouwen en in mindere mate van opleidingsniveau. Wie weinig vertrouwen heeft in instituties, heeft ook minder vertrouwen in de wetenschap.
Maatregelen om de integriteit van de wetenschap beter te borgen zullen daardoor niet vanzelfsprekend uitmonden in meer vertrouwen in de wetenschap, leggen ze uit. Dat de wetenschap vertrouwen verdient, wil niet zeggen dat de wetenschap het daadwerkelijk krijgt.
In de Verenigde Staten hebben conservatieven over het algemeen minder fiducie in de wetenschap dan liberalen. In Nederland lijkt vertrouwen in de wetenschap echter niet van politieke voorkeur afhankelijk. “Kennelijk hebben we hier nog geen Amerikaanse toestanden”, concluderen de auteurs.
Een ander teken dat het wel goed zit met het vertrouwen in de wetenschap is dat mensen zich erop beroepen in publieke en politieke debatten. Specifieke wetenschappelijke claims worden niet meer betwist met een beroep op de Bijbel, maar met een beroep op andere, mogelijk betere wetenschappelijke onderzoeken.
HOP, Bas Belleman
