Dit jaar zijn er iets minder hbo-opleidingen met een numerus fixus. Maar er wordt nog altijd veel meer geloot en geselecteerd dan een paar jaar geleden.
In 2015 hadden 136 hbo-opleidingen een studentenstop ingesteld, dit jaar zijn dat er voorlopig 127. Dat zijn er nog altijd veel: in 2012 hadden slechts 67 hbo-opleidingen een numerus fixus.
Veel zorgopleidingen in het hbo hanteren een studentenstop. Opleidingen als verpleegkunde proberen op die manier ongemotiveerde studenten te weren die eigenlijk geneeskunde hadden willen doen. Ook veel lerarenopleidingen laten niet zomaar iedereen toe.
De opleiding media- en entertainmentmanagement (mem) van de Hogeschool Inholland heeft voor het eerst in jaren geen numerus fixus meer. Toen in 2010 aan het licht kwam dat die opleiding veel trage afstudeerders aan een diploma had geholpen, werd besloten om de instroom te beperken.
In 2015 wilde de opleiding 800 eerstejaars toelaten, maar er meldden zich iets meer dan 600 mensen aan. Nu de opleiding minder eerstejaars trekt dan voorheen en de studiekeuzecheck het mogelijk maakt om vooraf met studenten te praten over de opleiding en hun verwachtingen, vindt de hogeschool het tijd om de numerus fixus los te laten.
Record
In 2013 leidde een recordaantal opleidingen met een numerus fixus tot Kamervragen. Critici vreesden dat opleidingen de numerus fixus misbruikten om de beste studenten te selecteren. In principe mogen namelijk alleen dure en intensieve opleidingen hun studentenaantallen beperken. Ook een slechte arbeidsmarkt voor afgestudeerden kan een reden zijn.
Onderwijsminister Jet Bussemaker liet toen weten dat selectie aan de poort voor gewone opleidingen verboden is en dat de numerus fixus niet “niet het middel is om onderwijskwaliteit te verhogen”.
In de twee jaren daarna nam het aantal fixusopleidingen in het wo licht af, maar in het hbo bleef het groeien. Begin juni meldde minister Bussemaker aan de Tweede Kamer dat ze de Onderwijsinspectie liet uitzoeken of opleidingen misbruik maken van de numerus fixus.
Die concludeerde dat er “geen concrete aanwijzingen zijn dat de toegankelijkheid van het hoger onderwijs onder druk staat”. Wel blijken selectieve opleidingen minder mannen en minder allochtone studenten te trekken.
De minister verwacht hoe dan ook dat het aantal opleidingen met een studentenstop volgend jaar flink afneemt. Vanaf 2017 mag er namelijk niet meer geloot worden. Fixusopleidingen moeten al hun studenten vanaf dat jaar zelf selecteren, en dat is veel werk. Opleidingen mogen namelijk niet alleen maar letten op cijfers, ook motivatie en geschiktheid moeten meewegen.
Universiteiten
Ook in het wo zijn er dit jaar minder opleidingen met een studentenstop. In 2015 hadden 63 wo-opleidingen er een ingesteld, dit jaar zijn dat er 49. Dat komt vooral doordat veel psychologieopleidingen weer iedereen toelaten.
