Dikke kans dat studenten vanaf volgend kalenderjaar rente moeten betalen over hun studielening. Bij 1,5 procent rente op een schuld van 40.000 euro kan het bedrag enorm oplopen. Moeten studenten zich zorgen maken? Lector schuldpreventie Tamara Madern van de HU weet hoe het zit.
Gratis geld lenen bij Ome DUO? Vergeet het maar. Op dit moment is de rente nul procent, maar volgens Het Financieele Dagblad (FD) moeten studenten naar alle waarschijnlijkheid vanaf volgend jaar rente betalen over hun studieschuld. Dat percentage kan zomaar boven de 1,5 procent liggen, meldt het dagblad.
Verhoging van rente zal niet direct voor elke student merkbaar zijn. Hoe zit dat? Elk kalenderjaar stelt DUO een rentebedrag vast. Op het moment dat je bent afgestudeerd, geldt voor jou de rente die op dat moment is vastgesteld. Dit staat voor jou dan voor vijf jaar vast. Na die vijf jaar gaat het rentepercentage van dat moment gelden en ook dat staat weer voor vijf jaar vast. Zo gaat dat door tot je schuld is afbetaald. Het kan dus zijn dat jij meer of minder rente moet betalen dan een vriend die vorig jaar al afstudeerde.
Studenten die komende september afstuderen, genieten dus nog vijf jaar een rente van nul procent. Maar studenten die in 2023 afstuderen, kunnen de pech hebben om in ieder geval de eerste vijf jaar rente te moeten betalen.
‘De vaststelling van rente is een afweging van wat het kost om geld uit te lenen. Op dit moment is de rente overal heel laag, dat zie je ook bij hypotheken’, vertelt Tamara Madern, lector Schuldpreventie aan Hogeschool Utrecht. Gezien de hoge inflatie en de reactie daarop van de centrale banken kan de rente op een studieschuld hoger worden, stelt het FD.
‘Zelfs een hele goedkope lening is niet gratis’
Al sinds 2017 is de rente op een studieschuld 0 procent. In 2008 was de rente 4,17 procent. Voor een schuld van 50.000 euro betekent dat 2.085 euro rente per jaar. Madern: ‘Wanneer je de studieschuld maandelijks aflost, kan het zijn dat je enkel die rente aan het aflossen bent.’
Madern snapt dat studenten zich zorgen maken over de rente. ‘Het ligt er wel aan of je vijfduizend of vijftigduizend hebt geleend. Maar je zult het merken. Studenten hebben 35 jaar om schuld terug te betalen en in die jaren kan de rente alle kanten op schieten.’
Toch zal die rente uiteindelijk niet het verschil maken, zeker niet als deze laag blijft en als het bijvoorbeeld blijft bij een half procent. Veel belangrijker is de hoogte van het totaal geleende bedrag. ‘Het vervelende is vooral de verrassing van zo’n plotselinge rente. Dat kan studenten stress geven. De hypotheekrente gaat ook omhoog en daarnaast hebben studenten vaak al financiële zorgen.’
Volgens haar denken veel studenten dat je bij ‘Ome DUO’ gratis geld kunt lenen. ‘Het is inderdaad een heel goedkope lening, maar zelfs een heel goedkope lening is niet gratis.’ DUO informeert studenten elk jaar over de huidige lening. Madern: ‘Maar er is veel informatie. Dat maakt het lastig. Überhaupt zijn er binnen schulden en lenen zoveel regels.’
Dat de rente zo hoog wordt als in 2008, gebeurt niet vaak, stelt Madern. ‘En DUO houdt rekening met de draagkracht van studenten.’ Een andere troost is dat na 35 jaar de schuld wordt kwijtgescholden. Maar studenten kunnen door de oplopende rente juist extra druk voelen om hun schuld zo snel mogelijk af te lossen.
Twaalf procent rente?!
Eerder meldde De Telegraaf dat de rente op studieschuld in Engeland kan groeien naar twaalf procent. Momenteel betalen Britse afgestudeerden anderhalf procent rente, maar dat zou vanaf september negen procent worden als de regering niet ingrijpt. Veelverdieners betalen daar drie procent meer, dus zouden ze twaalf procent rente moeten betalen. ‘Die situatie is totaal niet vergelijkbaar met Nederland. Er is daar een andere manier van berekenen, dus dat is geen reden tot paniek’, legt Madern uit.
DUO laat weten nog niks vrij te geven over de rente. Pas in november 2022 maken ze bekend wat het precieze percentage wordt, dat ingaat vanaf januari 2023.
