D66 keert zich tegen het leenstelsel én komt met een alternatief. Studenten van wie de ouders tot 70.000 euro verdienen, ontvangen een studiebeurs van 400 euro per maand. Daar bovenop krijgen studenten een belastingkorting van 300 euro; en als ze daarvoor te weinig verdienen, krijgen ze dat bedrag uitbetaald. Toeslagen komen te vervallen.
Dat staat in het concept-verkiezingsprogramma van D66. De nieuwe partijleider Sigrid Kaag nam het programma zondag in ontvangst. Op het congres van 28 november stellen de leden van D66 de politieke koers van de partij vast. ‘Uit de evaluatie blijkt dat het leenstelsel niet voor alle studenten even goed werkt’, stelt D66 vast. Terwijl de partij zich jarenlang een voorstander toonde van het leenstelsel.
Regeringspartijen VVD en PvdA voerden met steun van D66 en GroenLinks in 2015 het leenstelsel in. De basisbeurs werd daarmee verleden tijd. Afgelopen juli kwam D66 hierop terug. Kamerlid Paternotte liet weten dat de nadelen van het leenstelsel niet opwogen tegen de voordelen. GroenLinks en PvdA keerden zich eerder al tegen het leenstelsel. CDA en ChristenUnie waren altijd al tegen.
Maximale grens die ouders mogen verdienen
Terug naar het studiebeurzenplan van D66. De partij wil de maximale grens die ouders mogen verdienen ophogen van 35.000 naar 70.000 (twee maal modaal). Studenten krijgen dan een bedrag van 400 euro (of een gedeelte ervan). Dat is even hoog als de aanvullende beurs nu, maar veel meer studenten kunnen er aanspraak op maken. Volgens D66 gaat het om 60 procent van de studenten.
Daarbovenop moet het toeslagensysteem op de schop, vindt D66. De huurtoeslag bijvoorbeeld gaat dan op de helling. In plaats daarvan krijgen studenten (net als andere volwassenen) een belastingkorting. ‘Als studenten niet voldoende verdienen, krijgen ze de belastingkorting uitbetaald. Voor de meeste studenten betekent dat een beurs van 300 euro per maand’, staat in het programma.
Leenstelsel weg en basisbeurs terug?
Of het leenstelsel daadwerkelijk aan de kant wordt gezet en een (soort van) basisbeurs terugkomt, is nog maar de vraag. Dat is afhankelijk van de uitkomsten van de verkiezingen en of de partijen het eens kunnen worden over een alternatief. De verkiezingen zijn in maart volgend jaar. Studentenorganisaties als LSVb en ISO protesteerden flink tegen het leenstelsel.
Een ander opmerkelijk punt in het concept-verkiezingsprogramma is het voorstel om het bindend studieadvies te beperken. Het bsa is in de plannen beperkt tot 40 studiepunten per jaar. Nu hanteren veel opleidingen 50 of meer studiepunten. Enkele jaren geleden stelde D66-onderwijsminister Van Engelshoven de beperking tot 40 studiepunten plotseling al voor. Maar de Tweede Kamer torpedeerde dit voornemen
