Wetenschappelijke boeken vallen binnenkort niet meer onder de vaste boekenprijs. Daardoor zullen ze misschien goedkoper worden, want boekhandels en uitgevers kunnen korting bieden.
In Nederland geldt een ‘vaste boekenprijs’: een roman is bij grote boekhandelketens geen cent goedkoper dan bij het boekwinkeltje om de hoek. Zo wil de overheid voorkomen dat de ketens de kleine boekhandels wegconcurreren en het aanbod in de boekhandels verschraalt.
Schoolboeken zijn hiervan uitgezonderd. Die liggen namelijk niet in elke boekhandel, terwijl leerlingen wel verplicht zijn om ze in huis te hebben. Meestal worden ze op verzoek besteld bij de uitgever.
Voor wetenschappelijke boeken, ook veel gebruikt in het hbo, geldt weer wel een vaste boekenprijs. Waarom dit onderscheid, vroeg VVD-kamerlid Bart de Liefde zich af. 'Op dit moment zijn de meeste studenten, net als scholieren, verplicht om boeken voor hun studie te kopen die de docent of de hoogleraar heeft voorgeschreven', zei hij in het debat over wijzigingen van de wet op de vaste boekenprijs, dat 8 december plaatsvond. 'Het wetenschappelijke boek is gewoon hetzelfde als het schoolboek.'
Maar volgens PvdA-kamerlid Jetta Klijnsma en GroenLinks-kamerlid Mariko Peters ligt het niet zo simpel. Peters: 'Hoe bepaal je voor welke boeken dit gaat gelden? Is een populair-wetenschappelijk boek ook een wetenschappelijk boek? En een doe-het-zelf-psychologieboek?'
Ook de liberale staatssecretaris Zijlstra wilde de wetenschappelijke boeken liever niet uitzonderen van de wet op de vaste boekenprijs. Hij zag vooral praktische bezwaren: wetenschappelijke boeken worden ook buiten het hoger onderwijs gebruikt en de scheidslijn is dan moeilijk te maken. 'Ik durf de stelling aan dat een aanzienlijk aantal boeken niet alleen door studenten wordt gelezen, maar ook door vele anderen, zoals ex-studenten', zei hij in het debat. 'Dat zijn er steeds meer, aangezien bijna vijftig procent van de beroepsbevolking inmiddels hoger opgeleid is.'
Maar het amendement dat VVD samen met de ChristenUnie indiende, is toch aangenomen. Niet alleen VVD en PVV stemden ervoor, maar ook GroenLinks en PvdA, die kennelijk tot nieuwe inzichten waren gekomen. Regeringspartner CDA en oppositiepartijen D66 en SP bleven tegenstanders van de wetswijziging.
Het is een kleine overwinning voor De Liefde, die de vaste boekenprijs het liefst helemaal zou afschaffen. 'Waarin verschilt de boekenmarkt van de telecommarkt of de muziekbranche?', vroeg hij tijdens het debat over de wet. 'Daar zijn wij toch ook tegen prijsafspraken?'
