De hogescholen willen zwaardere eisen stellen aan
studenten. Eerstejaars die het hbo-niveau niet aankunnen of een verkeerde studie
hebben gekozen, zouden al in januari een negatief bindend studieadvies moeten
krijgen.
Al ruim tien jaar blijkt uit tevredenheidsonderzoek dat veel
hbo-studenten en afgestudeerden hun opleiding niet uitdagend genoeg vinden. Wat
ooit ‘de ondraaglijke lichtheid van het hbo’ werd genoemd, is dus niet van
vandaag of gisteren. De tijd is rijp om er wat aan te doen, liet voorzitter
Doekle Terpstra van de HBO-raad maandag 5 januari in zijn nieuwjaarstoespraak weten.
Hij presenteerde namens de hogeschoolbesturen een discussienota. Kern van
de boodschap is dat het hbo ondanks de groei van het aantal studenten ‘nog
beter’ wil worden. Voorwaarde is wel dat vooropleidingen hun werk goed doen. Ook
moeten de hogescholen intakegesprekken met aankomende studenten voeren,
studieroosters verbeteren, en hun begeleiding opschroeven. Dat moet leiden tot
een lagere uitval in het begin van de studie.
De overheid zou er van haar kant onder meer voor moeten zorgen dat mbo’er
niet langer aan elke hbo-opleiding mogen beginnen. Ook het toelatingsrecht van
havisten met het profiel cultuur & maatschappij zou moeten worden versmald.
Bovendien moeten meer hbo-opleidingen aan de poort kunnen selecteren.
Studenten die het niveau na een paar maanden desondanks niet halen,
moeten al in januari kunnen worden weggestuurd of doorverwezen naar een andere
opleiding. Nu kan zo’n negatief bindend studieadvies pas aan het eind van het
eerste jaar worden gegeven.
Terpstra benadrukte in zijn toespraak dat het hbo beslist geen exclusief
hoger onderwijs beoogt en zeer aan zijn emancipatoire functie hecht: ‘Veel van
onze studenten zijn vanouds afkomstig uit families waar zij de eersten zijn die
hoger onderwijs genieten en dus doen we er alles aan om hen te laten slagen.
Maar dat mag niet ten koste gaan van onze kwaliteit.’
De Landelijke Studenten Vakbond is blij met de ambitieuze voornemens van
de hogescholen en kan zich vinden in de constatering dat veel studenten de
moeilijkheidsgraad van hun studie te laag vinden. Maar het plan om sneller
bindende studieadviezen af te geven, verwerpt de LSVb. De bond verwijst naar de
tientallen klachten die afgelopen zomer binnenkwamen van onterecht weggestuurde
studenten, die bijvoorbeeld ernstig ziek zijn geweest. ‘Het is niet voor niets
dat de Onderwijsinspectie hier momenteel onderzoek naar doet.’
Om studenten op de juiste plek te krijgen ziet de LSVb
meer in eerlijke voorlichting. Voorzitter Lisa Westerveld: ‘Aandacht voor
intakegesprekken is een goed begin, maar er valt nog veel meer te
verbeteren.’