Sinds 2004
zijn er vijf keer zoveel studenten die na hun bachelor een jaar doorstuderen om
leraar te worden. De vakken omgangskunde, economie en pedagogiek worden het
meest gekozen.
Hbo- en wo-bachelors kunnen aan
elf hogescholen een verkorte lerarenopleiding volgen in een vak dat verwant is
aan hun vooropleiding. Een heao’er bijvoorbeeld kan in één jaar docent economie
worden, maar geen docent Engels. Studenten van deze zogeheten kopopleidingen
hebben een jaar langer recht op studiefinanciering.
Bij de start in 2004 kozen
veertig studenten voor de kopopleiding, en in 2009 is dat aantal opgelopen tot
223. Overigens na een dipje (154) in 2008. Er zijn inmiddels ruim achthonderd
docenten klaargestoomd en de hogescholen denken dat dit aantal snel zal stijgen. ‘Als de opleidingen in dit tempo blijven groeien, worden ze de stille kracht
achter het wegwerken van het lerarentekort’, verwacht HBO-raad-voorzitter Doekle
Terpstra.
Maar liefst één op de drie
bachelors koos voor de kopopleiding omgangskunde, terwijl de reguliere
tweedegraads lerarenopleiding in dat vak een marktaandeel van maar drie procent
heeft. De kopopleiding is toegankelijk voor hbo-bachelors met een
sociaalagogische opleiding, maar ook voor wo-bachelors psychologie of
pedagogiek. Precieze cijfers over de vooropleiding ontbreken.
Fontys-docent onderwijskunde
Adriaan Broeders, voorzitter van het netwerk van kopopleidingen, vermoedt dat er
een geheel nieuwe doelgroep voor het leraarsberoep is aangeboord. ‘Degenen met
een sociaalagogische bacheloropleiding hebben vaak al gewerkt of stage gelopen
bij een onderwijsinstelling en hebben zich bedacht dat lesgeven ook een goede
optie is.’ Leraren omgangskunde komen vooral in het vmbo en het mbo terecht,
waar ze leerlingen trainen in beroepshouding en communicatie.
Elf hogescholen verzorgen
kopopleidingen. Het studierendement is voorbeeldig, volgens Broeders. ‘Gemiddeld
tien procent beseft na een maand niet in de wieg te zijn gelegd voor onderwijs
en van de rest maakt vrijwel iedereen de opleiding binnen het jaar af.’