Alle opleidingen met een beperkt aantal studieplaatsen mogen hun studenten straks aan de poort selecteren. Intensieve, kleinschalige opleidingen als de university colleges mogen bovendien een hoger collegegeld heffen.
Dat heeft het kabinet laten weten in reactie op het eindrapport van de commissie ‘Ruim baan voor talent’. Deze commissie deed de afgelopen drie jaar onderzoek met selectie, collegegeldverhoging en flexibele toelating. De experimenten waarmee dat gebeurde mogen worden voortgezet en uitgebreid.
Opleidingen als geneeskunde en journalistiek, die maar een beperkt aantal studenten toelaten, mochten tot in de jaren negentig niet vooraf selecteren: ook topscholieren waren daardoor afhankelijk van loting. Rond de eeuwwisseling kwam hier via experimenten verandering in. Vandaag heeft het kabinet besloten dat fixusstudies de vrijheid krijgen vooraf te selecteren. Of ze daar ook allemaal gebruik van maken is nog niet duidelijk.
Alleen opleidingen die intensief, kleinschalig onderwijs bieden en studenten een onderkomen bezorgen op een speciale campus, mogen van het kabinet een hoger collegegeld rekenen. Dat geldt tijdelijk ook voor excellente masteropleidingen die meedoen in een speciaal programma van OCW. Om te voorkomen dat minder draagkrachtige studenten moeten afhaken, worden de leenmogelijkheden uitgebreid en mogen de instellingen toegestaan extra beurzen te verstrekken.
Voor de meer massale opleidingen vindt het kabinet selectie vooraf overbodig. Wel kunnen alle potentiële studenten voor de zomer een studiekeuzegesprek voeren, waarin ze een helder beeld moeten krijgen van de opleiding. Ze moeten vervolgens zelf de afweging maken of de opleiding wel bij ze past. Dat moet de hoge studie-uitval terugdringen.
Ook wil het kabinet dat er in het hele onderwijs honours programma’s worden ontwikkeld. Studenten die zich tijdens het eerste jaar onderscheiden van de rest, kunnen voor dergelijke trajecten worden uitgenodigd. Selectie voor deze programma’s kan al na drie maanden.
