In Bali een Nederlands bachelordiploma behalen: via
sluiproutes kan het al. Een nieuwe wet moet het voor instellingen makkelijker maken
in het buitenland Nederlandse diploma’s af te geven.
Eigenlijk mag het nog niet, een Nederlands diploma toekennen
aan een student die zijn opleiding grotendeels of zelfs in zijn geheel in het
buitenland heeft gevolgd. Maar het
gebeurt wel: bij de bacheloropleidingen van Inholland in Suriname, of op de dependances
van de Stenden Hogeschool in Qatar, Thailand, Indonesië en Zuid Afrika, en
straks in Berlijn.
Op al die plekken kunnen Nederlandse diploma’s worden
verdiend, want er is een sluiproute: studenten worden aan het eind van hun
opleiding bij de Nederlandse moederinstelling ingeschreven. Ze krijgen vrijstellingen
voor de in het buitenland gevolgde onderdelen, en verdienen zo – zonder een
voet in Nederland te hebben gezet – een Nederlands diploma.
Die truc wordt straks overbodig. Onder de nieuwe regeling, die
naar verwachting eind dit jaar ingaat, mogen instellingen Nederlandse graden
afgeven voor in het buitenland gevolgd onderwijs. Dat kan niet rechtstreeks. De
universiteiten en hogescholen moeten er een aparte ‘rechtspersoon’ voor
oprichten. Anders dan de moederinstelling krijgt die geen recht op
overheidsbekostiging. Het ministerie wil immers voorkomen dat publiek geld naar
het buitenland verdwijnt. Feitelijk zijn de nieuwe rechtspersonen particuliere
opleidingsinstituten, die zelf de hoogte van het collegegeld bepalen.
Om de kwaliteit van het onderwijs te garanderen wordt de buitenlandse
instelling afzonderlijk geaccrediteerd. Ook gelden de Nederlandse ingangseisen.
Wie er bijvoorbeeld een wo-opleiding wil volgen, moet over een vwo-diploma of
vergelijkbaar getuigschrift beschikken.
De VSNU begrijpt dat het ministerie het buitenlands
onderwijs niet wil bekostigen, maar vindt de constructie ‘onnodig
ingewikkeld‘. De universiteiten vermoeden bovendien dat buitenlandse
studenten geen genoegen zullen nemen met een diploma van de onbekende ‘rechtspersoon’,
maar een getuigschrift zullen willen van de moederinstelling zelf.