Hogescholen en universiteiten raken vaker dan voorheen verzeild in juridische gevechten met hun studenten. Examencommissies zijn bang om een misstap te maken en studenten leggen zich minder snel bij een beslissing neer. Neem alleen al het aantal rechtszaken bij de rechtbank voor het hoger onderwijs, het CBHO. In 2009 waren dat er tachtig, in 2010 werden dat er honderd, in 2011 maar liefst 270 en dit jaar staat de teller al op 130.
'Wij krijgen maar een deel van de zaken', zegt secretaris Willem Beijk van het CBHO. 'Bij de instellingen loopt het werkelijk over de schoenrand heen. Er zijn veel studenten, overal is het bindend studieadvies ingevoerd, de normen zijn opgehoogd… dat levert heel wat problemen op. We hebben veel zaken over het bindend studieadvies en we verwachten dat er nog veel zaken over het verhoogde collegegeld voor langstudeerders bijkomen.'
Het aantal zaken neemt inderdaad toe, bevestigt Henna Bielander (Inholland Den Haag), voorzitter van de expertgroep rechtspositie & studiefinanciering van de landelijke vereniging van hbo-studentendecanen LOS HBO. 'De geldigheidstermijn van cijfers wordt korter, veel studenten willen vóór september klaar zijn vanwege de langstudeerboete, de bsa-normen gaan omhoog: dat levert allemaal extra procedures op. Veel studenten doen een beroep op persoonlijke omstandigheden, die je allemaal afzonderlijk moet wegen.'
Bovendien zijn examencommissies na de affaires met dubieuze afstudeerroutes in het hbo bang om fouten te maken, weet Bielander, waardoor ze soms wel erg strikt worden. 'Een vervangende opdracht heeft een slechte naam gekregen: heeft die wel hetzelfde niveau? Bij twijfel zijn ze geneigd om in het nadeel van de student te beslissen.' Ze noemt een zaak van een student die door bijzondere omstandigheden zijn herkansing niet kon maken. 'Een examencommissie mag dan gerust een tweede herkansing toestaan, maar dat stond niet meer expliciet in de onderwijs- en examenregeling, waardoor de commissie het niet aandurfde. Maar er komt wel weer wat meer rust in. Het was in het begin van het studiejaar erger dan nu.'
