Het gonst al een poosje door de gangen van de hogeschool: de aankomende bezuinigingen. Wat voor effect gaan ze hebben? Wat betekent het voor de mensen die er nu werken? Een aantal betrokkenen van HUGS, Podium, HU Werkbijjestudie en de Gender & Sexuality Alliance vertellen hun verhaal.
Het Programma Gemeenschapsvorming en Studentbetrokkenheid (HUGS) liep van 2019-2024 en is bekostigd uit de kwaliteitsgelden. Vanaf 2025 worden deze kwaliteitsgelden opgenomen in de totale som geld van alle instellingen. Dit valt samen met de bezuinigingen. De verwachting is dat de effecten hier het sterkst voelbaar zullen zijn. Het gaat om eenmalige financiering van 56 activiteiten (tot nu toe) en elf structurele aanvragen. Onder HUGS vallen onder andere: Podium, HU Werkbijjestudie en Diversiteit & Inclusie.
HUGS onder vergrootglas
‘Het houdt mensen wel degelijk bezig’, zegt Tineke Eendebak, programmacoördinator HUGS. ‘Ik merk zeker wat van de onzekerheid onder betrokkenen bij de programma’s, HUGS ligt onder een vergrootglas. De wens is om het in te bedden in de staande organisatie, zodat de tijdelijke aard van de initiatieven vervalt.’
Ze vertelt dat HUGS al het initiatief heeft genomen, onder andere door de samenwerking tussen de activiteiten te intensiveren. ‘Ik hoop dat we met elkaar als HUGS-initiatieven om de tafel kunnen. Zodat we samen kunnen bedenken hoe we ook met minder financiering of door teams samen te voegen de dienstverlening van HUGS kunnen voortzetten. Maar wellicht kan het niet meer in de huidige vorm.’
Zelf ziet ze dat onderdelen zoals de StudieHuiskamer, het HU-brede Honours en de expertise van Diversiteit & Inclusie iets bieden voor de HU wat anders niet wordt geboden. Veel onderdelen begonnen in de coronajaren, wat een effectieve opstart lastig maakte. ‘Zij hebben deze uitdaging knap opgepakt.’
Gezien en gehoord worden
Ook onderschrijft ze het belang van HUGS graag nog een keer: ‘Een opleiding volstaat niet met alleen een papiertje. Studenten die ik spreek, noemen onze initiatieven essentieel voor hun persoonlijke, professionele ontwikkeling.’
De initiatieven zijn volgens haar nodig om ook in te kunnen spelen op de thema’s die leven bij studenten, zoals klimaat en oorlogssituaties. Een mooi voorbeeld is volgens haar het Student Support Centre, die bijvoorbeeld supportgroepen biedt voor studenten die mantelzorg verlenen. Ook hebben ze peer-to-peer begeleiding op het gebied van taal. Ze benoemt de HUGS-evaluatie die in maart is gepubliceerd en waaruit ook al lessen getrokken kunnen worden.
‘Beide partijen, studenten en medewerkers, leren van hun samenwerking binnen deze initiatieven. We hebben de afgelopen 5 á 6 jaar dit opgetuigd. Studenten zeggen zich door de initiatieven gezien en gehoord te voelen. Het is belangrijk dat dat werk wordt voortgezet’, vertelt Eendebak.
GSA
Felix van Vugt is penningmeester van de Gender & Sexuality Alliance (GSA) en maakt zich zorgen over de toekomst van inclusieve initiatieven aan de HU. ‘Er is nog niets beslist. Die onzekerheid doet iets met mensen – vooral met wie toch al in kwetsbare posities zitten. Bezuinigingen raken hen het hardst.’
Volgens hem zou het schrappen van initiatieven rondom diversiteit en inclusie haaks staan op het uitgesproken commitment van de HU, bijvoorbeeld door deelname aan Pride of het regenboogfietspad. ‘Zulke symbolen zijn belangrijk, maar ze moeten verankerd zijn in beleid. Anders zijn ze vooral window dressing; pinkwashing wordt dat genoemd.’
Van Vugt benadrukt dat ongeveer 18 procent van de samenleving zich identificeert als onderdeel van de LGBTQIA+ gemeenschap. ‘De HU is een mini-samenleving. Dus het gaat om duizenden studenten en medewerkers. Blijft de hogeschool voor hen een veilige plek als we niet meer in deze initiatieven investeren? Wordt die queer gemeenschap echt als prioriteit gezien, of alleen zolang het niks kost?’
Kanarie in de kolenmijn
‘De GSA is geen leuke extra, maar een essentiële pijler’, stelt Van Vugt. ‘Zeker in een tijd waarin zelfs Europese bedrijven onder druk worden gezet door Trump-achtige krachten om inclusieprogramma’s stop te zetten, moet je als hogeschool pal staan voor je waarden.’
Volgens hem wordt de HU minder veilig als deze initiatieven verdwijnen. ‘De queer gemeenschap is de kanarie in de kolenmijn: als het met hen goed gaat, is dat een indicatie dat het met de hele community goed gaat.’
Hij wijst ook op het bredere belang van sociale cohesie aan de hogeschool. ‘We willen toch studenten opleiden tot betrokken burgers? Dan moet je zorgen voor een “sticky campus” – een plek waar mensen willen zijn en zich thuis voelen – en werken aan persoonlijke ontwikkeling. Nu kun je hier in het weekend een kanon afschieten zonder iemand te raken. Dat zegt iets.’
Ook het duurzaam onderwijs noemt hij als pijnlijk voorbeeld van dubbele standaarden. De HU zegt ernaar te streven dat alle opleidingen in 2026 duurzaamheid in het curriculum hebben opgenomen. ‘Er wordt geïnvesteerd in deze Transitie Duurzaam Onderwijs, maar tegelijkertijd dreigen we te bezuinigen op de Green Office en HU Duurzaam Doen. Daarmee sla je de grond weg onder de benodigde verandering en leidt je niet op voor de toekomst die studenten tegemoet gaan. Dat kan toch niet?’
Van Vugt is lid van de Hogeschoolraad en zet zich met de fractie HUStainable in om de initiatieven te behouden. ‘Het is totaal onduidelijk wie straks verantwoordelijk wordt als deze programma’s worden ondergebracht bij de staande organisatie. Het college van bestuur zou duidelijk moeten zeggen: dit is van ons allemaal. En dus dragen we er ook allemaal verantwoordelijkheid voor.’
Werkbijjestudie
Paula van Eijk is Community Manager van HU Werkbijjestudie – het platform dat sinds 2022 studenten verbindt aan een (bij)- of startersbaan die aansluit bij de opleiding. Het initiatief ondervindt mogelijk grote gevolgen van de bezuinigingen, maar hoopt nog op het bijspringen van externe partijen, subsidies of het samenvoegen van HUGS-initiatieven. ‘We hebben het voordeel dat we kunnen onderzoeken of externe partners mee kunnen doen of ons kunnen financieren. Hierdoor kunnen bedrijven hun tekorten op de arbeidsmarkt verkleinen. Maar dat het nu over bezuinigen gaat, voelt toch wel onwerkelijk.’
En ze kan het zich ook niet goed voorstellen dat het gebeurt. ‘We hebben drie jaar geïnvesteerd en zijn de enige hogeschool die dit bieden. We bedienen met ons platform nu 3500 studenten. 550 bedrijven en organisaties hebben vacatures geplaatst.’ Ze voegt toe dat ze al die jaren positief zijn geëvalueerd.
Ook sluit het initiatief volgens haar aan bij onderwerpen als studentsucces en de regio als campus, belangrijke doelen uit het ambitieplan van de HU zelf. Van Eijk ziet dat HU Werkbijjestudie een plek biedt waar studenten en medewerkers samenwerken en studenten de kans krijgen. ‘Wij laten HR-studenten oefenen met een HR-situatie. Tegelijkertijd helpen we onze contacten in het werkveld om studenten klaar te stomen. Daardoor krijgen ze een passende plek op de arbeidsmarkt, die aansluit op hun opleiding.’
Ze benoemt hun capaciteit om bijbanen van werkgevers te koppelen aan studenten, voor een betere voorbereiding op hun rol als toekomstige beroepsprofessional. Dit voorkomt volgens haar ook vroegtijdige uitval in opleidingen.
Podium
Iris Nieuwenhuizen werkt bij Podium, het culturele studentenplatform van de HU als programmacoördinator: ‘De programmamakers en ik zijn er niet dagelijks mee bezig. We hebben gecommuniceerd naar het team dat ze het horen zodra we meer weten en duidelijkheid later komt’.
Ze hoort wel terug dat studenten zich door Podium thuis voelen op de HU. Dat ze anders zouden zijn vereenzaamd. ‘Ik maak me met mijn tijdelijke contract wel degelijk zorgen’, vertelt Hanna Jansen, programmaleider- en coördinator Podium. ‘In het kernteam spelen deze onzekerheden zeker, maar die proberen we weg te houden bij student-assistenten. Ze hebben er niets aan om met die onzekerheid te maken te krijgen, dan kom je in een neerwaartse spiraal.’
Ze legt uit dat men bij Podium probeert studenten iets mee te geven zodat ze zich kunnen inleven in andere perspectieven. De HU zou hier volgens haar juist vol voor moeten kiezen, er meer in moeten investeren in plaats van het budget te verkleinen. In dit tijdsgewricht draait het om durven maken van keuzes, daarachter staan en dat uit durven dragen, zo stelt Jansen. Daarmee bereik je veel meer dan wanneer je alleen maar voor het compromis wil kiezen, voor van alles een beetje. ‘Van alles een beetje wordt uiteindelijk niks. Maar goed, dat is niet aan ons om die keuzes te maken. Alleen maar pleiten en laten zien. En door ervaringen te delen, wat de kracht is van Podium.’
Hoe en in welke vorm HUGS eruit gaat zien blijft nog mogelijk tot in de zomervakantie onduidelijk. De HSR en het cvb vergaderen binnenkort over dit onderwerp. De toekomst zal uitwijzen of de passie die betrokkenen voelen op dezelfde manier kan worden blijven ingezet.
