Huib de Zeeuw is docent aan de opleiding Journalistiek. Zijn column verschijnt om de week bij Trajectum.
‘Wat zijn de kenmerken van een reportage?’ Het blijft stil op Teams. De student kijkt mij geschrokken aan. ‘Daar kom ik nu niet op’, zegt hij. Ik zucht. Het liefst had ik de student het zelf laten uitzoeken.
Eerder die week gaf ik een les schrijven. Ook hier stond de reportage centraal. Ik nam twee artikelen mee van medestudenten en ons driepunts-beoordelingsformulier met de scores: ‘boven niveau’, ‘op niveau’ of ‘onder niveau’. ‘Nu zijn jullie de docent’, zei ik tegen ze.
Ik loop door het lokaal en luister mee wanneer de studenten de beoordelingen met elkaar vergelijken. ‘Is dat echt boven niveau? Ik vind het artikel behoorlijk eenzijdig’. In een ander groepje is er discussie over de schrijfstijl. ‘Dit is geen reportage’, hoor ik een student zeggen. Een ander roemt juist de sfeerelementen in dit artikel.
Ik haak in op de discussie en betrek alle studenten. ‘Naast sfeer, wat heb je nog meer nodig in een reportage?’, vraag ik. ‘Een hoofdpersonage’, zegt een student aarzelend. Ik schud met mijn hoofd.
‘Locatie, locatie, locatie. Onthoud dat. En gebruik al je zintuigen als journalist. Ben je op een boerderij dan wil ik niet alleen lezen over de omgeving, maar ik wil het ruiken’.
De studenten gaan verder met beoordelen. ‘Lees hier’, roept een student terwijl ze met een paarse stift een zin omcirkelt, ‘de student noemt zichzelf in het artikel. Dat leidt enorm af.’
Zonder dat de studenten het door hebben, behandelen ze al discussiërend de lesstof van die week. Ik open de powerpointpresentatie over vertelperspectieven. ‘Wanneer gebruik je als journalist het ik-perspectief?’ Het blijft stil.
Ik kijk naar de klok, bedenk dat we nog een artikel moeten beoordelen en antwoord dat je persoonlijk betrokken moet zijn bij het onderwerp. Dat het verhaal alleen door jouw ogen geschreven kan worden.
Nu ik terugdenk had ik ze een schrijfoefening moeten geven over het ik-perspectief. Zelf laten ontdekken wat de meerwaarde is. Gemiste kans.
