Nieuws

Onderzoek: bijna helft HU-studenten kampt met depressieve klachten

Donkere lucht
Foto: Kees Rutten

Ook bij de HU hebben veel studenten te maken met psychische problemen. Uit onderzoek onder ruim 850 studenten van de HU blijkt dat 47 procent van hen kampt met depressieve klachten en 29 procent is soms of altijd levensmoe.

Uit een eerste onderzoek tijdens de coronacrisis in 2021 bleek dat een aanzienlijk deel van de studenten in Nederland te maken had met depressie- en angstklachten. Dat was een van de conclusies van een grootschalige enquête van het Trimbos-instituut onder 28 duizend studenten van universiteiten en hogescholen. De HU deed daar niet aan mee.

Twee jaar later herhaalde Trimbos het onderzoek waarbij de HU wel participeerde. Nog steeds heeft een grote groep studenten psychische problemen, blijkt uit het eind vorig jaar gepubliceerde onderzoek. Maar het gaat op sommige fronten iets beter. Landelijk heeft 44 procent last van depressie- en angstklachten (was 51 procent). Studenten geven hun leven een beter cijfer: een 6,7 in 2023 tegenover een 6 in 2021. Maar een kwart van de studenten blijft af en toe of vaker levensmoe.

Een samenvatting van het HU-gedeelte van het onderzoek is door het college van bestuur ter informatie naar de Hogeschoolraad gestuurd. De uitkomsten van deze versie komen in grote lijnen overeen met de landelijke scores van de Monitor Mentale Gezondheid en Middelengebruik Studenten, zoals het onderzoek is genoemd. Er deden dertien hogescholen en 11 universiteiten aan mee.

In de samenvatting worden de HU-gegevens over de mentale gezondheid vergeleken met het gemiddelde van de dertien deelnemende hogescholen. De auteurs maken een voorbehoud ten aanzien van de representativiteit van de cijfers. Bij de HU vulden ruim 850 studenten het vragenformulier in. Dat betekent dat 2,4 procent van de ingeschreven studenten aan het onderzoek meededen. Het landelijk gemiddelde is beduidend hoger: 6,5 procent.

Hoe tevreden zijin HU-studenten?

Matige mentale gezondheid

Hoewel de cijfers zijn ‘gecorrigeerd voor non-respons’ zijn ze mogelijk niet representatief voor de totale studentenpopulatie van de Hogeschool Utrecht, waarschuwen de auteurs. Onderzoekstechnisch gaan de uitkomsten dus alleen over de studenten die hebben meegedaan. Met dit in het achterhoofd – en de opmerking dat ze grofweg overeenkomen met de landelijke scores – zoomen we in op de cijfers die uit het onderzoek naar voren komen.

HU-studenten die aan het onderzoek meededen geven hun leven een 6,4 (het gemiddelde van hogescholen is 6,6). Ruim 70 procent noemt zijn eigen mentale gezondheid ‘matig’ 7 procent scoort ronduit laag (‘verkommeren/wegkwijnen’). 20 procent zegt over een ‘bovengemiddeld positieve’ mentale gezondheid te beschikken.

Zo’n 47 procent van de respondenten ervoer in de vier weken voorafgaand aan de enquête depressie en/of angstklachten. Bijna 30 procent had last van levensmoeheid. Zij gaven aan in diezelfde periode vaak, soms of af en toe ‘de wens te hebben gehad dood te zijn of te gaan slapen en nooit meer wakker te worden’, meldt het onderzoek. ‘Schrikbarend hoog’, oordelen de schrijvers van de notitie. Afgaande van het aantal dat meedeed aan het onderzoek gaat dat om zo’n 300 studenten.

Eenzaamheid is ook een gevoel dat speelt onder de respondenten. Maar liefst 63 procent lijdt daar onder. Van de deelnemende studenten zegt 32 procent nog steeds een negatieve invloed te ervaren van de coronacrisis op hun gevoelens van eenzaamheid. ‘Corona laat zijn sporen na in mentale gezondheid en eenzaamheidsgevoelens’, stellen de auteurs.

Video over eenzaamheid tijdens de lockdowns in 2020.

Alcohol, drugs en medicijngebruik

De onderzoekers van het Trimbos vroegen ook naar het gebruik van alcohol, drugs en medicijngebruik (zonder doktersvoorschrift) van studenten. Zo’n 13 procent is een zware drinker, 7 procent gebruikt overmatige alcohol. Ook 7 procent gebruikt regelmatig cannabis. Recentelijk gebruik van xtc, cocaïne en psychedelica kwam bij respectievelijk 4, 3 en 2 procent van de respondenten voor. 5 procent gebruikt concentratieverhogende middelen en ook 5 procent slinks slaap- en kalmeringsmiddelen (beide zonder doktersvoorschrift).

Van de HU-studenten die deelnamen aan het onderzoek die psychische klachten hadden heeft 35 procent in het jaar ervoor hulp gehad van een HU-medewerker, zoals een mentor, docent, decaan of psycholoog. 68 procent was hier tevreden of zeer tevreden over. 58 procent kreeg hulp van buiten de hogeschool, ofwel van iemand in de eigen sociale omgeving of van een professionele hulpverlener.

De schrijvers van de samenvatting benadrukken de noodzaak om in te blijven zetten op het welzijn van de studenten, zoals ook staat beschreven in het HU Beleidskader Studentenwelzijn. Zij adviseren om over twee jaar opnieuw mee te doen met het onderzoek van het Trimbos. Onderzocht zou moeten worden hoe de respons van studenten aan de HU hoger uit kan komen.

Denk jij aan zelfdoding? Je bent niet alleen. Neem contact op met 113 Zelfmoordpreventie via www.113.nl of bel 113 (lokaal tarief) of 0800-0113 (gratis).