Nieuws

Reacties op miljoenennota: hoger onderwijs komt er bekaaid vanaf

Studenten in Utrecht protesteren in maart tegen het leenstelsel / archieffoto Kees Rutten

De studentenorganisaties LSVb en ISO zijn teleurgesteld in de kabinetsplannen met het hoger onderwijs. Beter gezegd: zij zijn boos over het ontbreken van investeringen in het hoger onderwijs. Ook de verenigingen van hogescholen en universiteiten en de Algemene Onderwijsbond zijn ontevreden. ‘Als er in de formatie geen structureel geld voor onderwijs bij komt, beraden we ons op acties.’

In de miljoenennota staan investeringen aangekondigd in bijvoorbeeld klimaatverandering en het tegengaan van woningnood, maar het hoger onderwijs komt er karig vanaf, stelt de Landelijke Studentenvakbond (LSVb) in een kort persbericht. ‘Het kabinet wil kansengelijkheid in het onderwijs, maar dat komt er niet met mooie woorden alleen. Het is onbegrijpelijk dat er weer geen geld komt voor het afschaffen van het leenstelsel en structurele investeringen in het onderwijs’, zegt voorzitter Ama Boahene in een verklaring.

Het demissionair kabinet stelde eerder wel 8,5 miljard beschikbaar om de corona-achterstanden in het onderwijs tegen te gaan, waarvan 2,7 miljard voor het mbo en hoger onderwijs. Maar dat is een ‘doekje voor het bloeden’ want het zijn incidentele gelden, meent het ISO. Voorzitter Lisanne de Roos: ‘Een nieuw kabinet moet direct structurele, extra investeringen doen in het hoger onderwijs.’ Ook het ISO wil af van het leenstelsel, want dat leidt tot inkomensongelijkheid ‘Een basisbedrag per maand voor elke student is dé oplossing voor de kansenongelijkheid onder studenten.’

Uit de kleren

Het ISO, de LSVb en andere jongerenorganisaties deden gisteren opnieuw een oproep aan de politiek om het leenstelsel af te schaffen. Om hun eisen kracht bij te zetten, gingen zij bij de Tweede Kamer uit de kleren tot het rose-rode ondergoed. De Roos: ‘In het recent gepubliceerde document op hoofdlijnen werd geen woord gerept over het leenstelsel. Vandaag wordt er opnieuw van weggekeken, terwijl er een Kamermeerderheid bestaat voor een ander stelsel. Wij voelen ons vergeten en hebben daarom vandaag met de hashtag overhethoofdgezien politieke aandacht gevraagd voor een alternatief stelsel.’

Ook de Algemene Onderwijsbond (AOb) hekelt het uitblijven van structurele investeringen in het onderwijs. ‘Als er in de formatie geen structureel geld voor onderwijs bij komt, beraden we ons op acties’, waarschuwt voorzitter Tamar van Gelder. Ook zij wijst erop dat de coronagelden incidenteel zijn. Dat geldt ook voor de lerarenbeurs (vergoeding voor docenten die nog een studie willen volgen) en een financiële compensatie voor de groeiende studentenaantallen.

‘Domme keuze’

Van Gelder: ‘Keer op keer beloven dat onderwijs een topprioriteit is en dan weer niet structureel investeren. Ik kan het de collega’s niet uitleggen en ik wil het ook niet meer uitleggen. We willen het beste onderwijs voor onze leerlingen en studenten. Maar we zitten in te volle klassen met te weinig tijd. Iedereen weet dit en toch wordt het onderwijs weer overgeslagen, een domme keuze.’

Maurice Limmen van de Vereniging Hogescholen (VH) laat in een filmpje weten dat er een ‘massieve vraag’ is op de arbeidsmarkt naar hoger opgeleiden. Hogescholen kunnen – naast het opleiden van studenten – mensen om- en bijscholen voor bijvoorbeeld de zorg en het onderwijs. Maar door de trage formatie blijven plannen hiervoor op de plak liggen. Bijvoorbeeld het voorstel om iedereen het recht te geven op een week scholing. ‘Wij hebben een extra financiering nodig van 240 miljoen per jaar om opleidingen goed te laten aansluiten op de beroepspraktijk’, zegt de VH-voorzitter.

Bezuiniging

De vereniging van universiteiten VSNU loopt eveneens te hoop tegen de trage formatie en het uitblijven van investeringen. Volgens diverse onderzoeken komen de universiteiten 1,1 miljard euro te kort om goed te kunnen functioneren. In plaats daarvan krijgen de universiteiten een bezuiniging te verwerken van enkele miljoenen euro’s om de ict-problemen bij DUO te bekostigen. VSNU-voorzitter Pieter Duisenberg: ‘We gaan zo als kennisland verder omlaag, en de werkdruk gaat nog verder omhoog. We hebben zo snel mogelijk een nieuw kabinet nodig dat investeert in onderwijs en wetenschap.’

Ook interessant: Weten studenten waar ze mogen roken?