Medewerkers van De Docentenacademie voor effectief onderwijs geven tips voor beter lesgeven. Ditmaal Alard Joosten over het opstellen van regels in de klas.
In ons vorige blog schreven we dat regels in de klas belangrijk zijn omdat ze bijdragen aan een veilig en positief leerklimaat. Regels helpen om ongestoord les te geven waardoor studenten kunnen leren. Het is belangrijk om deze onderliggende behoefte te communiceren aan je studenten, zodat ook zij de reden voor de regels begrijpen. Zo creëer je draagvlak voor een regel als ‘we eten niet in de klas’. De regels zijn geen doel op zich maar een middel.
Hoe stel je nu een regel op en hoe communiceer je die met je studenten?
- Laat de regels voortkomen uit algemene, gemeenschappelijke waarden. Wanneer iedereen respect belangrijk vindt of de instelling staat voor duurzaamheid, dan komen regels hier logisch uit voort en zijn dan ook begrijpelijker. Zo staan wij als Docentenacademie onder meer voor de waarde ‘verbinding’ tussen en met deelnemers. Een regel als ´we zetten onze mobiele telefoon uit´ wordt vanuit die waarde dan al snel geaccepteerd.
- Stel regels in gezamenlijkheid met studenten op om vanaf het begin samen te werken en een gezamenlijke verantwoordelijkheid te creëren voor het leerklimaat. Doe dit het liefst aan het begin van je cursus om direct goed van start te gaan.
- Werk eerst met een beperkte set aan regels om de grenzen duidelijk en ontspannen te houden. Welke zaken zijn essentieel? Een set van drie tot vijf regels moet voldoende zijn. Denk aan regels over: eten en drinken in de klas, te laat komen, onvoorbereid komen, gebruik van mobiel, gebruik van de laptop. Dit zijn namelijk vaak de meest voorkomende verstoringen die je graag vanaf het eerste moment wilt voorkomen.
- Bied ruimte voor regels die zich gaandeweg de les aandienen. Soms kom je er ter plekke achter dat bepaald gedrag storend is, zoals een student die constant vragen stelt of studenten die veel onderling zitten te kletsen. Maak hier dan ter plekke met de studenten nog een regel van waarbij je steeds het effect van hun gedrag op het leerklimaat toelicht om begrip te kweken.
- Communiceer gewenst gedrag en formuleer positief. Wat wil je graag zien of horen? Een regel als ‘ik wil niet dat je op je mobiele telefoon zit’ is als een roze olifant. De student weet wel wat hij niet moet doen, maar wat is dan wel gewenst? Beter is een regel te formuleren als ‘we laten onze mobiele telefoons in onze tassen’. Als je aan gewenst gedrag denkt, dan is dat in de kern natuurlijk altijd al positief. De regel ‘laat geen afval slingeren en ruim je troep op’ wordt dan ‘ruim je eigen afval op, zodat de klas of school voor iedereen schoon en netjes blijft’.
Nadat de regels geformuleerd en gecommuniceerd zijn, is het natuurlijk zaak dat je deze ook handhaaft en er consequenties aan verbindt als ze niet worden nageleefd. Hoe je dat doet, lees je in ons volgende blog.
- Wil jij full speed aan de slag met activerende werkvormen? Bekijk dan onze flyer (pdf).
- Of wil je leren hoe je studenten kunt motiveren tot leren? Lees dan deze flyer. (pdf).
