Muzikanten zijn allang niet meer de enige smaakmakers van het Nederlandse festivalseizoen. Ook wetenschappers worden steeds vaker op het podium gehesen om met een biertje in de hand, in de zon of in de modder, over hun onderzoek te vertellen.
'Het is voor mij de eerste keer, ik ben heel benieuwd wat voor mensen erop af gaan komen', zegt Hilde Geurts, hoogleraar aan de Universiteit van Amsterdam. Zij gaat komende zaterdag op Oerol een lezing over autisme geven. Niet alleen om haar onderwerp onder de aandacht van een breed publiek te brengen, maar ook omdat ze theater heel leuk vindt: 'Het is een goede aanleiding om eindelijk eens naar Oerol te gaan.'
Dit is het derde jaar dat op Oerol wetenschappers optreden, en meestal loopt het heel anders dan ze vooraf denken, vertelt Karlijn Benthem van het theaterfestival. 'Het is hier de bedoeling dat kunstenaar, wetenschapper en publiek samen tot een nieuw inzicht komen. Dat zien ze vaak pas als ze op het eiland aankomen.'
Festival deBeschaving
De Oerol-organisatie is niet de enige die wetenschappers uitnodigt. Ook festival deBeschaving op zaterdag 27 juni in de Utrechtse Botanische Tuinen (Uithof) bestijgen wetenschappers het podium. Zo vertelt innovatie-expert Toon Meelen van de Universiteit Utrecht hoe nieuw, duurzaam en sociaal de deeleconomie is en legt taalwetenschapper prof. Ted Sanders – eveneens van de UU – uit wat een tekst begrijpelijk maakt. Neurowetenschapper dr. Rachel Brouwer van het UMC Utrecht houdt een voordracht over de ontwikkeling van de hersenen.
De rocksterren van de wetenschap touren de komende maanden door heel Nederland. Lowlands heeft zijn Lowlands University, Zwarte Cross werkt samen met de Universiteit Twente en ook op Indian Summer (Langedijk) en Into the Great Wide Open (Vlieland) zijn ze te vinden. 'Kennelijk vinden mensen het heel erg leuk', lacht woordvoerder Irene van Houten van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW), die allerlei festivals opsomt.
Experimenten
'Er is een enorme nieuwsgierigheid en belangstelling voor de wetenschap', zegt ook Huub Eggen van Summerlabb. 'Het grote publiek is veel geïnteresseerder dan beleidsmakers vaak denken.' Summerlabb is een mobiel paviljoen dat de komende maanden met proefjes en experimenten op verschillende festivals staat. Eggen was jarenlang betrokken bij het wetenschapspaviljoen op Lowlands.
Rest de vraag waarom wetenschappers bereid zijn af te reizen naar Terschelling of Biddinghuizen om daar in gewone-mensen-taal uit te leggen waar ze mee bezig zijn. Rijk worden ze er in ieder geval niet van. De meesten geven hun colleges gratis, zegt de KNAW. Oerol betaalt onderzoekers weliswaar een kleine vergoeding omdat ze naar Terschelling moeten afreizen, maar veel is dat niet.
Draagvlak
Volgens Eggers zijn de festival-colleges vooral goed voor het draagvlak van de wetenschap. 'Tegenwoordig snappen veel onderzoekers wel dat dit belangrijk is. Daarbij helpt het soms om meer geld te krijgen voor hun onderzoek of instelling.'
Maar de meeste vinden het gewoon ontzettend leuk, benadrukt hij: zo’n festival vol vrolijke mensen die dan ook nog iets willen weten van de wetenschap.
