Roken is slecht voor je. Meeroken is niet prettig. Hupsakee, weg ermee. Vanaf 1 januari is roken verboden op het Utrecht Science Park. Dan gaat ook de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) toezicht houden en eventueel boetes opleggen aan instellingen. Een overtreding kan de universiteit een boete opleveren tussen de 600 en 4500 euro.
Erik Stein heeft zijn twijfels bij een rookvrij terrein. Hij rondde in 2010 zijn opleiding Rechten af aan de HU en is inmiddels ambtelijk functionaris van de examencommissie Social Work. Op verzoek van Trajectum deelt hij hierbij zijn overwegingen.
Voor studenten is het aan de late kant
‘De maatregel is enerzijds bedoeld om een kind niet te laten beginnen op school. We hebben allemaal die herinnering van het schoolplein: eerste kusje, eerste sigaretje. Maar uit onderzoek blijkt dat de meeste mensen beginnen met roken als ze tussen de zestien en de achttien zijn. Als ze in hun studententijd beginnen zal dat eerder op een feestje zijn of tijdens het uitgaan.’
Niet doelmatig
‘De maatregel is anderzijds voor de verstokte rokers, opdat hij stopt met zijn slechte gewoonte. Immers, als hij in zijn pauze niet kan roken, stopt hij vanzelf, zo is de gedachte. Maar zo werkt het niet. Als je verslaafd bent, ga je dus door en laat je je niet tegenhouden door deze maatregel. Een roker straft zichzelf door iedere keer acht euro uit te geven aan een pakje sigaretten. Hij straft zichzelf door zijn levensduur potentieel te verkorten. Hij hoeft niet nog meer gestraft te worden door verbannen te worden van De Uithof.’
Het wordt mogelijk gevaarlijk
‘Op het terrein van de UU mag niet gerookt worden. Maar fietspaden en autowegen zijn openbaar. De kans is groot dat de roker zich straks zal ophouden op terrein waar hij niet veilig is. Eén op de vier studenten rookt. Straks zullen er groepjes rokers op de busbaan staan. Het is wachten op het moment dat het fout gaat.’
Peuken vergaan niet
‘Weg met die asbakken, zo is de gedachte. Wie zijn afval niet kwijt kan, zal het netjes in zijn zak steken? Niet dus. Je zult zien dat de wegen straks vol liggen met sigarettenpeuken. Het kost jaren voordat die dingen verteerd zijn.’
De overheid is geen opvoeder
‘Er zullen straks toezichthouders komen die de studenten op een vriendelijke manier aanspreken op hun gedrag. Maar je hoeft een hbo-student niet te vertellen dat roken slecht voor hem is. Dat weet ie al lang want hij is volwassen. Met deze maatregel neem je de beslissing voor hem: jij zult niet roken. Maar waar blijft zijn eigen verantwoordelijkheid? Hij is toch geen kind?’
Waar houdt het op?
‘De HU wilde geen vlees aanbieden vanwege het milieu dus moesten wij vegabitterballen eten. Nu wil de HU niet dat we roken dus mogen wij tijdens een borrel niet meer op de stoep gaan staan. Wat is de volgende maatregel? Alcohol is ook slecht voor je, potentieel verslavend en sluipmoordenaar. Word over een paar jaar het bier verbannen uit Het Proeflokaal en de Hide Out?’
Tegen de verdrukking in
‘Gedrag en gewoonten groeien tegen de verdrukking in. Verbieden werkt vaak averechts. Het mag niet? Dan doen we het juist. Het is niet onmogelijk dat deze maatregel uiteindelijk meer rokers in de hand werkt.’
Omwille van de zorg?
‘Je kunt je afvragen of een roker uiteindelijk de gezondheidszorg niet juist ontziet. Maar áls je dan van mening bent dat rokers drukken op het zorgbudget, neem dan ook mensen met verwijtbaar overgewicht mee in je discours. Die zijn talrijker en duurder.’
Waar blijft het gesprek?
‘De meeste rokers zijn fatsoenlijk en willen niet dat een niet-roker last heeft van zijn gewoonte. Deze maatregel gaat voorbij aan dat gegeven. Aan rokers is niets gevraagd, ze staan nu voor een voldongen feit. Wat was er tegen geweest om op strategische plaatsen een asbakje te laten staan? De UU had enige rekening met de roker kunnen houden in plaats van ook nog alle toegangswegen tot de universiteit rookvrij te willen maken.’
De UU en HU hebben maar één doel
‘Straks komen er opzichters om de rokers in de gaten te houden. Hoeveel heb je er nodig voor al die gebouwen hier? Als je het mij vraagt moeten onderwijsinstellingen van die rol van opvoeder en controleur af. Laat ze zich richten op haar taak: het aanbieden van goed onderwijs.’
Ook interessant: Video: Is er nog plek voor de roker in De Uithof?
