Journalistiekdocent Huib de Zeeuw is columnist bij Trajectum. Hij hield afgelopen maandag een speech bij de alternatieve opening van het academische jaar, georganiseerd door onderwijsbond AOB. Hieronder een ingekorte versie hiervan.
Ik sta hier als een bezorgde docent van het HBO.
De start van dit studiejaar en dit academisch jaar voelt namelijk heel dubbel. Het is fijn om studenten weer te zien, les te geven en om onderwijs te ontwikkelen. Tegelijkertijd hangt de donkere wolk van bezuinigingen boven ons hoofd. En die gevolgen zijn al merkbaar.
Van gedwongen ontslagen, kundige docenten wiens jaarcontract niet omgezet kan worden in een vast contract tot de vele (internationale) onderzoekers die een starters of stimuleringsbeurs mislopen.
Waar ik bang voor ben is dat de structurele bezuinigingen op het hoger onderwijs neerkomen op ingrijpende maatregelen bij opleidingen. Dat dit even ophef veroorzaakt, maar daarna weer verdwijnt.
Een kort persbericht. Wellicht nog een persoonlijk verhaal van een ontslagen docent of onderzoeker in een krant. En dat was het dan. Alsof het botte pech is. Iets wat je ineens kan overkomen als docent en onderzoeker.
Nee.
Dit is een politieke keuze. Het is een politieke keuze om in plaats van de beloofde investeringen structureel te gaan bezuinigen op het hoger onderwijs.
Wat daar tegenover hoort te staan is solidariteit. Solidariteit van álle onderwijsinstellingen in het hoger onderwijs. Die boodschap mis ik bij veel hogescholen. In het verkiezingsmanifest van de Verenigde Hogescholen komt het woord solidariteit niet voor.
Waarom geen gezamenlijk front vormen tegen de bezuinigingen op het hoger onderwijs? De universiteiten en hogescholen moeten niet tegen elkaar uitgespeeld worden. Beide onderwijsinstellingen kampen met dezelfde problemen.
Namelijk: hoge werkdruk. En dat gaat toenemen. Want: minder docenten, betekent meer studenten in een klas of werkgroep en minder tijd voor individuele begeleiding en beoordeling. En dat merken studenten. Met als mogelijk gevolg studievertraging terwijl de financiering voor langstudeerders juist wordt teruggeschroefd.
Het is een vicieuze cirkel.
Bij studenten proef ik al enorm veel stress en angst om te falen. De prestatiedruk die zij ervaren is enorm hoog. De angst om fouten te maken is heel groot.
En daar maak ik mij zorgen over.
