Studie & Vooroordelen

Student Vaktherapie: ‘Je hoeft geen tien instrumenten te kunnen spelen’

Illustratie: Marie van der Donk

Over vrijwel iedere opleiding bestaan vooroordelen. Welke zijn dat en hoe ga je ermee om? Deze week de opleiding Vaktherapie (voorheen Creatieve Therapie). Op Instagram vroegen we jullie: waar denk jij aan bij deze opleiding? De antwoorden: ‘Geen idee’, ‘Kunstzinnig en creatief’, ‘Zweverige types’, ‘Heel sociaal’, ‘Praten veel over gevoelens’, ‘Helpen mensen met problemen, en ‘Een soort psycholoog.

Derdejaars student Zoë van Genderen (20) reageert.

Weinig mensen weten wat de studie inhoudt. Merk jij dat ook?
‘Ja. Altijd als ik vrienden of familie vertel dat ik Vaktherapie studeer, kijken ze me verbaasd aan. “Leuk, maar wat houdt dat in?’’ vragen ze dan.’ 

Wat houdt de opleiding in?
‘Ik word opgeleid als vaktherapeut. Dat betekent dat je cliënten helpt met het oplossen van hun problemen door middel van een kunstvorm, zoals drama of muziek, in plaats van dat je één op één gesprekken voert. Ik studeer drama en help mijn toekomstige cliënten door het opvoeren van stukken, waar we vervolgens over in gesprek gaan.’ 

Moet je daar kunstzinnig en creatief voor zijn?
‘Mensen denken dat je supergoed moet zijn in het kunstvak dat je kiest. Dat studenten die bijvoorbeeld voor muziek kiezen zelf al tien instrumenten kunnen bespelen. Dat is niet nodig, maar je moet wel op een creatieve manier kunnen denken, zodat je jouw kunstvak in kunt zetten om mensen te helpen.’ 

Zijn jullie zweverige types?
‘Ik snap dat het zweverig kan overkomen, want je gaat mensen helpen met  kunst. Dan denken anderen misschien: “Goh, wat gek.’’ Ik vind zweverig niet de goede benaming. Ik zou zelf het woord vrij gebruiken. Je wordt vrijgelaten in wat je gaat doen met je kunstvak, hoe je iemand kunt helpen. Ook met toetsen bijvoorbeeld, zeggen docenten: “Ga zelf maar kijken wat voor jou prettig voelt en wat voor je cliënt zal werken.’’ Je moet jezelf goed kennen om een ander te kunnen helpen. Ik begrijp dat dat voor mensen die nuchter in het leven staan zweverig kan klinken.’ 

Moet je heel sociaal zijn voor de opleiding?
‘Je hoeft niet de sociaalste op aarde te zijn, maar je zult natuurlijk wel met mensen gaan werken. Je moet kunnen staan voor jouw vak en mensen ermee kunnen helpen. Als je echt niet sociaal bent, wordt het moeilijk.’

Praat je veel over gevoelens op de opleiding?
‘Je bent op de opleiding constant bezig met zelfreflectie. Als ik een dramastuk heb gemaakt in de lessen, moet ik er daarna een verslag over schrijven: “Wat heb ik van deze opdracht geleerd, wat doet dit met mij en hoe ga ik dit nu verder oppakken?’’ Je denkt na over de obstakels waar je overheen wilt groeien en over de fouten die je maakt. Je bent op die manier bezig met je ontwikkeling en ik denk dat je dat nodig hebt om een ander tot dienst te kunnen zijn. Als je de patiënt wilt helpen om goed in contact te staan met zijn emoties, denk ik dat je zelf goed in contact moet staan met je gevoelens om nuttig advies te kunnen geven.’

Ben je continu bezig met de problemen van mensen?
‘Ja, maar de focus ligt op het kunstvak. Je bent door middel van je kunstvorm met iemand aan het praten. Ik doe dat met drama. We voeren een stuk op en als de opdracht is afgerond, kunnen we daar samen op terugkijken en bespreken: “Hoe voelde je je toen, wat heb je gezien, hoe was dat voor je?’’ Op die manier ben je minder bewust bezig met het oplossen van problemen.’

Word je een soort psycholoog?
‘Ik snap dat mensen zeggen ‘een soort psycholoog’, want we worden tenslotte therapeuten. Waar wij ons in onderscheiden van psychologen, is dat we communiceren via kunst en dat we opdrachten met mensen doen met schilderen, muziek, dans enzovoorts. We maken daardoor echt contact met mensen, in plaats van dat we simpelweg een gesprek voeren.’

Wat ga je doen na opleiding?
‘Ik wil niet meteen gaan werken. Als ik klaar ben met studeren ben ik 21 en dan voel ik me nog te jong om de rest van mijn leven fulltime te gaan werken. Ik denk dat ik nog een dramadocent opleiding wil doen, zodat ik meer kunstvormen kan combineren. Dat weet ik nog niet zeker.’ 

Waarom heb je voor deze opleiding gekozen?
‘Ik wilde na de havo Social Work studeren of dramadocent worden. Naar beide open dagen ben ik geweest, maar werd er niet enthousiast van. Iemand wees me toen op Creatieve Therapie, zelf wist ik niet dat dat bestond. Bij de open dag voelde ik me meteen op mijn plek. Ik vond het zo bijzonder dat ik kon leren om mensen te helpen via drama. Het is voor mij de perfecte combinatie.’

Ook interessant: Radio De Glazen Hut moet studenten opbeuren